Pastir

248

и философ гледа на развиће првог дружства човечанског, сасвим с другог гледишта, а не као што црква гледа. Г1о његовом мишљењу и у опште по мишљењу већине учених протестаната, Бог Ге створио човека и дао му неку честичку разумне силе, но та сила ни1е била нн шнмање развиГена, савршена, и могла Ге се тек будити, развиГатн и у савршавати под утицаима спољне прнроде тако, да човек у прво време био 1е чисто као нека животиња, невин — руководио се само Гедним животињским истинктима — нагоном, без сваког саучешћа и руководства од стране Бога и његовог промисла. Доцнше кад Ге се та потенциално — разумна сила оснажила у човеку, и он био на толико гак, да 1е се могао руководити разумом а оставити нагон, онда се тек човек поставио у стање наравствене слободе. „Ако дакле узмемо као што говори Шиллер, па онаГ глас божиш што брањаше у раГу дрво познавања, пренесемо на глас нагона: онда она позната непослушност према божигоГ заповести, неће бити ништа друго, до то, да Ге човек напустио сво1 нагон, а кроз то изишао први пут на среду са свогом самосталношћу. На оваГ одважан корак навео га Ге његов разум, а то ге био почетак за његов наравствени живот. Истина да ге човек унео у свет наравствено зло кроз то, што 1е напустио свог нагон али ге то требало да буде како би се нашло у свету и наравствено добро. С тога 1е оваг догађаг у историш рода човечанског пресретан и у право наГвећи. Од тада се тек броГе дани човечанске слободе, и тада Ге положен први и наГдубљи темељни камен за његову наравственост.“ Видите ли љубазни читаоче, куда ли се нишани са овим назорима? Видите ли да се у тим вешто завиГеним философским соФизмама таи мисао, коГа се ни наГмање не слаже са казивањем МоГсега и гледиштем наше цркве, мисли, коГа смера на на то , да се обори нашлавниш догмат о падењу човека у смислу оном, у каквом иризнаГе и исповеда наша црква, а и као што богодухновени МоГсеГ Сл.еду1е додатак.