RTV Teorija i praksa
izvesnim ogranicavanjem mašte, što se potvrdilo u jednom broju emisija kao obična dosetka ili kao neobrazloženo transcendiranje dokumenta, odnosno kao diktirano budućevremensko lociranje dramske radnje. Autori su najčešće tražili odgovore na ona središna pitanja koja uznemiruju današnji svet i današnjeg čoveka, prepoznatljiva manje ili više u svakodnevnom životu: prirodni i civilizacijski ambijenti; ekspanzija tehničMh sredstava i opasnosti koje ta ekspanzija donosi čoveku, i danas i sutra; upotreba i zloupotreba informacija; novi obhci kontrole i vladanja nad Ijudima; socijalna ugroženost pojedinih skupina Ijudi; položaj deteta u savremenom svetu; sudbina starih i napuštenih gradova; apsurdnost rata; način planiranja razvoja pojedinih sredina; bekstvo od gradskog života; strah od elementarnih katastrofa; radiofonsko predstavljanje zvučnih pejzaža (belgijska emisija); vreme u kojem neće biti ptica i nevolje koje če u vezi s tim nastati (finska emisija); hipnoza kao sredstvo oživljavanja „potisnutih sečanja”, uključujući i vreme provedeno u majčinoj utrobi (britanska emisija); vraćanje starogrčMm motivima; sudbina fudbalsMh zvezda (holandska emisija o J.Krojfu);' esperimentalne igre pomoću jezičMh obrta (zapadnonemačka emisija); razmišljanje o opasnosti da čovekpostane „automat” i pokušaj da se takve misli prevladaju humorom i ironijom (mađarska radio-drama); „dokument” o urođeniku, inače slavnom glumcu čija egzistencija istovremeno pripada dvema civilizacijama (austrahjska emisija); simfonija o „zdravom telu” i mogučnosti da se zvučno otkrije bolest prepoznavanjem izmenjenog šuma u venama i drukčijih otkucaja srca (britanska emisija); novi koraci u muzici (paMstanska emisija); šta če se u Bolonji dešavati na kraju veka, hoće h biti vode?... U desetini emisija vreme dešavanja smešteno je u početne godine idućeg veka, kao da se fenomen budućnosti u autorskoj svesti identifikovao mehaničM i kalendarsM; draž susreta dva veka bila je dovoljno atraktivna i provokativna, dok je neka daleka ili neodređena budučnost autorima izgledala nesavladiva. Možda se u toj „konkretizaciji” vremena naslućuje i izvesno „đačko” razumevanje teme, a možda je ta granična tačka mašte spontano izronila iz svakodnevice koja često i sama uzima kraj ovog veka kao uslovnu granicu razvoja, kao mogučnost da se do tog vremena istroše pojedine sirovine i „objave nove tehnike. A možda u toj tačM „kraja i početka” ima svoju ulogu i neka apokrifna ili biblijska književnost Istina, pojedini autori se nisu mnogo zamarali da po svaku cenu otkriju uporišnu tačku u vremenu budućem; smatrali su da je dovoljno ako u prethodnim obrazloženjima ukažu na
43