RTV Teorija i praksa

METOD Da bi se izbegla jednostranost, korišćene su tri vrste podataka: 1. Analiza postojeće legislative: Zakon o javnom informisanju, Zakon o RTS, Krivični zakon Republike Srbije, Novinarski kodeks, Jezička orijentacija ~Politike“ (Jezički kodeks ~Politike“), Jezička orijentacija RTB (Jezički kodeks RTVB), Pravila ponašanja na izvođenju programa RNS. 2. Kvalitativna analiza prikupljenih primera iz sredstava masovne komunikacije po principu slučajnog uzorka. Analiziraju se: „Politika", „Dnevnik", „Književna reč“, ~Ni-svet“, „Nezavisni", ~Vreme“, RTS, BBS-Rhinoceros (ukupno 47 kucanih strana ~Chata“ i konferencija ~BlahBlah“ i ~Sex, Drugs&Rock&Roll“). 3. Razgovori sa novinarima - individualno iskustvo. REZULTATI Zakoni i kodeksi Delovanje sredstava masovnog komuniciranja uređeno je sa dva zakona: Zakonom o javnom informisanju od 29. marta 1991. i Zakonom o Radio-televiziji od 5. avgusta 1991. Ovim opštim zakonima nije regulisana upotreba jezika u medijima, međutim na posredan način se predupređuje upofreba opskumih reči ali samo kada su one upućene nekoj ličnosti, odnosno ako se time neko vređa. U članu 13, stav 2 Zakona o javnom informisanju se navodi: „Ако sredstvo javnog infomiisanja objavi neistinitu infoonaciju kojom se narušava ugled ili interes pravnog ili fizičkog lica na koga se informacija odnosi, ili kojom se vređa čast ili integritet pojedinca, iznose ili prenose neistiniti navodi o njegovom životu, znanju, sposobnostima, ili na drugi način vređa njegovo dostojanstvo, zainteresovano pravno ili fizičko lice ima pravo na tužbu“ (Službeni glasnik Republike Srbije, 19/91, 1390). Zakon o Radio-televiziji Srbijeje još opštiji. U članu 19, alineja 7 navodi se da je zadatak tog javnog preduzeća: ~da neguje humane, moralne, estetske i umetničke vrednosti;“ (Služeni glasnik Republike Srbije, 48/91, 1995). Ukoliko psovanje smatramo nemoralnim, tada se ova odredba u Zakonu o RTS može smatrati regulativom korišćenja opskurnih reči i izraza. I na kraju, u Zakonu o javnom informisanju u članu 15 je navedeno: ~U obavljanju delatnosti novinari su dužni da se pridržavaju zakona i novinarske etike (Kodeks novinara)“ (Službeni glasnik Republike Srbije, 19/91, 1390). Međutim, treba

112