Školski list

— 147 —

вероисповесги (67. §), да једном нејасном одредбом хоће да општеобвезно пропише и последице дисципл. казне код професора учит. школа (73. §), да свако давање дозволе виших власти изузима из руку вероисповедних школских власти и поверава министру, муниципалним управним одборима, или баш кр. школ. надзорницима (4, 12, 19, 28, 59, 78, 82, и т. д. §§-и). Шта више хоће да вероисповести у толикој мери стави под туторисање министрово, да се свака наредба вероисповести, која чисто унутрашње одношаје школске уређује, чини зависном од одобрења министрова или. што исто то значи, од претходног узимања на знања. Тако: дисциплинарна правила народних учитеља (52. §), школски ред учитељских школа и дисциплинарна правила за приправнике и приправнице (62. §), дисциплинарна правила и дисцип. поступак за професоре учитељских школа (74. §) и т. д. И поврх свега тога авгономију овога народа, која се увек тако тумачила да се може разликовати од државних закона, да исту каснији државни закони не могу ван крепости ставити, да је та автономија гарантована автономија, као што су гаранциони и они закони државни који ту автономију признају — ту автономију просто оставити на папиру и ћутке ван крепости ставити, и то не само државним законима, него и — министарским наредбама! Јер предлогу је то једна главна тачка, да такове повреде наноси нашој автономији, какових прошлост још није познавала, да наиме земаљски закон прописује, да ће извесна питања министарска наредба регулисати, али да ће та наредба и за вероисповести бити обавезна. Тако хоће да нареди иредлог да се на овај начин регулише не само т. зв. државни Јчитељски стручни исгшт (81. §), него и само т. зв. основни испит (76. §), испит за оспособљење препарандијских професора ^70. §), поступак у ствари изостанака од школе (6. §) — шта впше, као што је било споменуто, у свима наставним основама: наставна сврха, количина настаног градива, број часова, па и читав ток наставе (17, 25, 65, 64. и 16. §). Ово пак у кратко чини, да се вероисповести земаљским законом излажу самовољи свагдањег министра, јер би се његова наредба оснивала на закону, па се против исте не би могла ни жалба подићи. ма шта она садржавала. По томе дакле није без основе оно уверење нашега народа, да авт. власти вероисповести не би биле више такове, него бесплатни егзекутивни (извршни) органи земаљских школских закона, иа и самих министарских наредаба — што је врло карактеристично дошло и у сам слог предлога, јер се у истом наредбе издају и за саме вероисповедне власти (43. §). Пошто она автономија, коју упитни предлог хоће да оставн, не би впше била ни „парче" автономије. него налик на средњевековно стање, по којој би вероисповест имала само то једно „право" да сноси терете, да врши дужности, ако хоће — све би јој се пак друго право конфисковало; пошто дакле предлог хоће автономију ван крепости да стави: познавајући осетљивост