Učitelj

ШЕТТА МОЖЕ ДА УЧИНИ УЧИТЕЉ 289

ном утицале на срцеи осећање, већ и народне умотворине, које поред осталих историских описа. треба да развијају родољубље.

Учитељ треба да води и статистику своје библиотеке и резултати те статистике могу му најбоље посведочити, шта. читају његови суграђани и у каквом се правцу образују помоћу лектире. Дакле, сопствена статистика, упорсђење те статистике о општом статистиком читања и потреба народа за образовањем и забављањем — то су три главна чиниоца, према којима треба да се управља учитељ при избору дела за народну књижницу. На први поглед изгледа ситница, али нпје без вредности напоменути, да многа књига остане често непрочитана само с тога, што је прекомерно велика. (С тога за народ не треба писати дебеле књижурине, већ мања дела.

Установљавање народних библиотека почиње се прво бачким библиотекама, које треба свака школа да има, а доцније се из такве ђачке библиотеке развија народна библиотека. Јер овде је важно навикавање к читању, које се укорени помоћу ђачких библиотека код ђака, па позније та навика пређе у потребу читања. То је врло важно, јер има много писмених људи, који имају средстава да себи добаве лепих књига, за читање и за то не би жалили, али који не осећају потребу читања, па с тога и не читају. Та потреба читања је код нас врло неразвијена, а у томе нису без греха ни наше школе, ни учитељи, нити општине. А то се може видети и по томе, што се код све наше сиромаштине у књижевности никаква ваљано написана књига за. народ не може да распрода онако, као што се распрода у н пр. Немачкој, где је таквих дела као сламе. У томе су наша браћа преко Саве и Дунава на вишем ступњу, јер је тамо потреба читања развијена и само на тај начин можемо себи да објаснимо, зашто се тамо поред свега тешког политичког положаја лепа књижевност богатије развија, него ли у Србији. Докле год не буде то осећање по-

у