Filatelista
|o
Prof: dr. Milan Radovanović , : PONOVO O KODIRANJU ZIGOVA VOJNIH POSTI KRALJEVINE SRBIJE NA SOLUNSKOM FRONTU (1916-1918)
Prvi koji je pisao o žigovima sa Solunskog fronta bio je Deroko E. (1). Ovom području posvećen je sam kraj njegove knjige i to skromno, s obzirom na nedovoljan broj poznatih primeraka žigova, što Je i razumljivo za vreme u kome Je pisao ovu knjigu i s obzirom na značaj naslova i sadržaj knjige . U ovojoj knjizi o žigovima Srbije (Die Poststempel von Serbien, 1840 bis 1921) Deroko ne navodi i ne razmatra žigove sa gledišta kodiranja već samo konstatuje njihovo postojanje. Prema postojećoj literaturi sledeći koji Je pisao o vojnim poštama ı žigovima bio je A.Petrović (2). Čini se da je Petrović (1949) prvi posle Deroka dao ozbiljan prikaz žigova vojnih pošta, ali se nije bavio tumačenja kodova, sem konstatacija:“Divizije su imale brojeve od tri brojke, čiji Je zbir bio jednak 9. Pošte pešadijskih pukova I poziva imale su četiri puta veće arapske brojeve od pukovskih brojeva.” |
O ovim žigovima pisao je ı M.Rašić (3), utvrdio postojanje pet vrsta žigova, ali nije ulazio u analizu kodova. O vojnim poštama pisao Je ı V. Prikić (4). Stiče se utisak da je ovaj rad nastao na bazi podataka ı usvojene terminologije Petrovića, ı, kako ne daje ništa novo, neće biti dalje komentarisan. Uostalom deo koji se odnosi na Solunski front Je samo deo šireg članka, pa Je ı logično da nema studiozan karakter vezan za žigove vojnih pošti. Rad Stojanovića (5) ne daje ništa više nego što Je ranije objavljeno. U okviru karakterizacije žigova, Jedini koji Je pisao o žigu vojne pošte VP 208 bio Je Vuković M. (6), ali takodje bez analize kodova. Najnovija objavljena istraživanja se odnose na deo “Žigovi srpskih vojnih pošta na Solunskom frontu 1916/1918” u knjizi V.Mićovića “Srbija, 1804-1918, Istorija pošta ı žigovi” (7). Autor nije imao za cilj analizu žigova, već da da presled poznath ı procenu vrednosti svakog od navedenih žigova. Do sada se najstudioznije bavio kodiranjem srpskih vojnih pošta na Solunskom frontu u.dva navrata Vukosavljević (8, 9), pokušavaJući da na logičan ı matematički način dodje do opšteg tumačenja šifarnika koji Je osmislio naš poznati matematičar Mihajlo (Mika) Petrović – Alas. U prvom radu (8) M.Vukosavljević uvodi pojam “devetičnog ostatka” ı na bazi usvojenog kriterijuma vrši analizu. Konstatacija “Inače u šemi razvrstavanja pukovskih pošta po divizijama našao sam analitičku vezu između njih, ali se to nažalost ne uklapa u ovu šemu kodiranja”. Nadalje, “Sigurno da ostaje otvoreno pitanje zašto Je kod trećepozivaca uveo rimske brojeve, a kod konjičkih pukova slovne oznake?”. U drugom radu (9) Vukosavljević proširuje prethodnu analizu i na Konjičku diviziju (VP 504) i konjičke pukove, definisane Ććiriličnim slovima, kao ina VP 208.
iz priloženog pregleda do sada objavljenih radova u nas ı izvan naše zemlje, koje se odnosi na žigove vojnih pošta na Solunskom frontu (koje ne pretenduje da Je sveobuhvatan) uočava se postojanje niza nedovoljnih ı kontroverznih podataka. Nadalje će biti pokušano da se pitanje kodiranja vo\nih pošta pokuša da reši drugim ı drugačijim pristupom.
Prema Essential English Dictionary Collins Cobuild-a: “Kod predstavlja sistem zamene slova i/ili reči u poruci sa drugim slovom ili rečju , tako da Je niko ne može da razume, ukoliko ne poznaje sistem”; “Kod predstavlja grupu brojeva ili slova koji se koriste da se izvrši identifikacija nečega”, ı “Kod predstavlja bilo koji sistem znakova ili simbola koji ima smisao”. Nadalje, “Ime koda se koristi za nekoga ili nešto sa ciljem da se identitet sačuva tajnim”. |
Polazeći od ovih definicija, ı pored toga što su oni u načelu poznati ı prihvaćeni, učinjen je