Filatelista

17

prof. dr Milan Radovanović PAD SRBIJE 1915. GODINE - NEMAČKI DOPRINOS

Posle dva neuspela pokušaja austrougarskih snaga da pokore Srbiju, 6. oktobra 1916. godine (po Gregorijanskom kalendaru) počela je velika ofanziva Centralnih sila protiv Srbije sa ciljem da se ona potpuno porazi i izbaci iz rata. Za glavnokomandujućeg združenih austrougarskih i nemačkih snaga postavljen je general-feldmaršal August fon Makenzen, jedan od najsposobnijih nemačkih generala (sl. 1). Pod njegovom komandom bile su Nemačka Jedanaesta armija. Austrugarska Treća armija i Bugarska Prva armija. Nemački plan je bio da se istovremenim forsiranjem Save (Austrugarska Treća armija) i Dunava (Nemačka Jedanaesta armija) zauzme Beograd, prodre u dolinu Velike Morave i nastupa ka Zapadnoj Moravi. Desetog oktobra trebalo je da bugarska Prva armija izvrši prodor nišavskim ı timočkim pravcem ka liniji Paraćin-Niš i dalje ka Južnoj Moravi, a bugarska Druga armija da se usmeri na liniju Bujanovac-Kumanovo-Gradeška planina, da zaposedne dolinu Vardara i onemogući spajanje srpskih jedinica sa trupama Antante, koje bi od Soluna mogle da krenu uz Vardar.

Balčananjićbtstarten 955 Rolonjial= | meuarno Tr triggetQant GQ, DD. Berlin 1D. 55

Dip Mloralf: Busgana Oe JaFertale& Pupmanuyi,

Slika 1. General Augustus von Makenzen (1849-1945) - dopisna karta nemačkog Crvenog krsta (12)

Ukupna Jačina snaga kojima su raspolagale Nemačka, Austro-Ugarska i Bugarska na balkanskom ratištu 5. oktobra 1915. iznosila je oko: 493 bataljona, 66 eskadrona (492.000 pušaka) ı 483 baterije sa 1.717 topova (1). Makenzenova vojska (oko 800.000 ljudi) bila je izuzetno opremljena ı naoružana, posebno ako se uzme u obzir i deset eskadrila aviona ı rečna flotila (5). Uoči ofanzive na Dunavu, Savi i donjem toku Drine stajalo je 14 nemačkih ı aus-