JUS standardizacija
di, propisani su sledećim saveznim zakonima: .
1) Zakonom o stamlarđizaciji ("Službeni list SFRJ", br. 38/77); .
2) Zakonom o ulaganju sredstava stranih lica u domaće organizacije udruženog rađa ("Službeni list SFRJ", br. 18/78);
3) Zakonom o dugoročnoj proizvodnoj koo= peraciji, poslovno-tehničkoj saradnji i pribavljanju i ustupanju materijalnog prava na tehnologiju izmedju organizacija udruženog rađa i stranih lica ("Službeni list SFRJ", br. 40/78); i
4) Zakonom o ustupanju izgrađnje imvesticionog objekta stranom izvodjaču ("Službeni list SFRJ", br. 24/76 i 36/79).
Zakon o standardizaciji je propisao uslove pođ kojima se mogu neposređno primenjivati medjunarodni i strani tehnički propisi i standardi. Tako je u članu 12. stav l. propisano: "Medjunarodni tehnički propisi i standđardi, doneseni na osnovu ili u okviru medjunarodnog sporazuma koji je zaključila Socijalistička Federativna Republika Jugoslavija, primenjuju se u sklađu sa aktom o ratifikaciji tog medjunarodnog sporazuma”
Navedena odredba je, bez sumnje, osnovni prilaz i osnovni postupak u politici na. še zemlje kađa je reč o primenjivanju medjunarodđnih tehničkih propisa i standarda. Ovakvo zakonsko stanovište je savršeno logično i opravđano ako se imaju u viđu određbe člana 2. Zakona o standardđizaciji. Naime, u stavu 2. ovog člana propisano je sledeće:
"U skladu sa interesima i mogućnostima Socijalističke Feđerativne Republike Jugoslavije, stanđarđi, tehnički normativi i norme kvaliteta treba da buđu usaglašeni sa medjunarodnim stanđarđima i tehničkim propisima u pogleđu tehničkih i tehnoloških rešenja koja sađrže, kao i
u pogledu termina, oznaka, simbola i drugo”
Prema tome, Zakon o stanđarđizaciji, propisujući u svom članu 12. stav l. uslov za primemi međjunarodnih tehničkih propisa i stardarđa, pošao je od toga da su tehnič-
ka i tehnološka rešenja tih propisa odnosno standarda već inkorporirana ili da treba da budu inkorporirana u ođgovarajuće domaće propise - ali u skladu sa interesima
i mogućnostima Jugoslavije.
62
Izuzetke od osnovnog načela utvrdjenog u članu 12. stavu 1. Zakona o standardizaciji činiu stavu 2, i 3, istog člana, propisujući da se međjunarodni ili strani tehnički propisi i standardi mogu direktno primenjivati kada se radi o odnosima poslovno-tehničke saradnje i dugoročne proizvodne kooperacije sa inostranstvom, ulaganju sredstava stranih lica u domaće organizacije udruženog rađa i u drugim oblicima privređne saradnje sa inostranstvom u slučajevima kada oni nisu u suprotnosti sa domaćim propisima (jugoslovenskim stanđarđima, tehničkim normativima, odnosno normama kvaliteta) ili kada takvih domaćih propisa nema ali u svakom slučaju - po prethodnoj odluci Saveznog izvršnog veća, donesenoj na predlog Saveznog zavoda za stanđardđizaciju.
Ukazivanje na član 12. Zakona o standardizaciji, a posebno tumačenje Stava 2. i 3 ovog člana, bilo je nužno rađi toga što su ove odredbe neodvojive od primene Zakona
o dugoročnoj proizvodnoj kooperaciji, DpOoslovno=tehničkoj saradnji i pribavljanju i ustupanju materijalnog prava na tehnologiju izmedju organizacija udruženog rađa i stranih lica i Zakona o ulaganju sredstava stranih lica u domaće organizacije udruženog rada, O čemu će kasnije biti reči.
Zakon o dugoročnoj proizvodnoj kooperaciji OL: ea aj Ne ı kao što je poznato, propisuje četiri moguća slučaja odnosa domaćih organizacija udruženog rađa sa inostranstvom, i
O:
– dugoročnu proizvodnu kooperaciju;
- poslovno-tehničku saradnju;
- pribavljanje materijalnog prava na tehnologiju; i
– ustupanje materijalnog prava na tehno= logiju.
Svi ovi slučajevi su zakonom jasno izdđiferencirani, utvrdjeni su uslovi pod kojima se može zaključiti odgovarajući Ugovor, taksativno je navedena dokumentacija koja se mora priložiti ugovoru, odredjen je organ za registraciju ovakvih ugovora i tako đalje, te nema potrebe - pogOtOvo ne
sa aspekta namene ovog članka -— da se vrši osvrt i tumače zakonske odredbe u tom Ppogledu. Medjutim, moraju se dati odredjene napocmene i konstatacije kada se u ovakvim ugOVOrima predvidja primena medjunarodnih ili stranih tehničkih propisa i standarđa i kada dolazi - i mora doći do ođgovarajuće intervencije Saveznog zavoda za stanđarđizaciju. Pre svega, ukazujemo na član 35. stav 3. ovog Zakona, u kome je propisano da je organizacija udruženog rada, uz zahtev
za odobrenje ugovora O PRIBAVLJANJU MATERIJALNOG PRAVA NA TEHMOLOGIJU, dužna da,