Nova Evropa
Državni Odvetnik u Banjaluci, svojim aktom broj 1685 od 19, avgusta 1915, optužuje 156 lica iz Bosne i Hercegovine i to njih 123 »što su, u namjeri da se na silu izmijeni odnošaj i državna sveza područja Bosne ! Нетсебоуше ртета Austro-Ugarskoj Monarhiji, i da se Bosna i Hercegovina pripoje kraljevini Srbij, tečajem godin4 1911—1914 pristupili organizaciji srpskog revolucijonarnog društva Маrodna Odbrana u Beogradu, i to Vasilj Grdjić i Dr, Sava Ljubibratić kao prvaci, vodje i glavni zaštilmici«, a ostali »kao povjerenici i članovi u Bosni i Hercegovini, znajući, da je tome društvu zadatak i cilj, da nasilnim načinom ostvari sjedinjenje Bosne i Hercegovine sa Ктајеvinom Srbijom i da u tu svrhu u zgodnom času — naročito u ratu — uzbuni zemlje Bosnu i Hercegovinu, i što su oni neposredno sudjelovali u tome veleizdajničkom preduzeću, 1 to: poticanjem, pozivanjem, zavedenjem, zatim dogovaranjem i sporazumom, bilo s centralnom upravom Narodne Odbrane u Beogradu i predsjednikom šabačkog odbora Božom Milanovićem, bilo s pojedinim članovima odbora Narodne Odbrane, osobito s kr, srbdjamskim робтаničnim oficirima Kostom Todorovićem u Lozamnici, Mitom Pavlovićem u, Šapcu, 1' Седчот Popovićem u Užicama, i sa tamošnjim narodnim poslanikom; nadalje, pripravljanjem ustanka i bunjenjem naroda u Bosni i Hercegovini, snubljenjem za četničku srbijansku službu ili vršenjem same četničke službe, uhodjenjem jačine i stanja c, i kr, vojne snage u Bosni i Hercegovini, njezinih priredjivanja i osnova, razmještaja i kretanja, stanja tvrdjava i vojnih utvrda, zalihe magazina i predmeta koji se tiču vojničke odbrane u Bosni ı Hercegovini, u namjeri da to neprijatelju jave; napokon, širenjem organizacije sa spomenutim revolucijonarnim ciljem u zemlji, posredovanjem u pismenom i osobnom saobraćaju izmedju povjerenik4 i izvršnih odbora Narodne Odbrane, i u opće podupiranjem svakog pothvata koji bi prineo veleizdajničkim ciljevima Магодпе Odbrane, naročito sistematskim revolucijonarnim radom u društvima pod C, i D, spomenutima, kojima je glavna svrha bila, da podupiru gore označeni veleizdajnički cilj Narodne Odbrane),...W. Kao što se vidi, glavno je težište za Ooptužbu rad »Narodne Odbrane« u vremenu od 1911 do 1914, a to Je vreme rada graničnih oficira; i poimence rad sa kr, srbijamskim pograničnim oficirima Kostom Todorovićem u Loznici, Mitom Pavlovićem u Šapcu, i Čedom Popovićem u Užicama, »Jasni i meoborivi pak dokaz za rad i intenzivno dje-
%) Vidi stramu 11. i 12, ove Optužnice,
147