Nova Evropa

s- ovom proslavom i tadanjim Kongresom Ruskih Učenjaka + Književnika u Beogradu, priredio Ministar Prosvjete, u počast učesnika Kongresa i Proslave, svečan banket (u beogradskom »Palasu«), Bliže jubilejnom datumu bila je proslava u dvorani beogradskog »Luksora«, gdje je 9, IX, 1928 Savez Rusa u Beogradu izveo Tolstojevu dramu »Moć tmine«, a Bioskop Kasina »Anu Karenjinu«, uz predavanje Milana Bogdanovića o životu i radu L. N. Tolstoja, sa specijalnim osvrtom na »Anu Kare- · njinu«, Pri tom je orkestar izvodio simfoniju Čajkovskoga »1812«, S izvjesnim zakašnjenjem slavi ovaj Jubilej i beogradsko Narodno Pozorište, dajući na dan 15, IX. Tolstojevo »Carstvo mraka« u novoj inscenaciji (po skicama Vjerbickoša, u režiji Rakitina}, ; 5

Od beogradske perijodičke literature zabilježio je ovaj jubilej »Srpski Književni Glasnik« (N, S, knj, 25, br, 1.) biblijografijom Uroša Džonića (»Prevodi dela L, Tolstoja u srpskoj književnosti«), i člančićima »Stogodišnjica Tolstojeva rodjenja« i »O smrti Tolstojevoj« (Br, Ćosić), »Strani pregled« (godina III, br, 1i—2) donio je dva članka iz pera uglednih ruskih književnika: A, Kizevetera »T Tolstoj kao pisac istorijskog romana«, i A, Pogodina »T Tolstoj kao dramatičar«, Prigodne priloge donijela je i revija »Život ı rad« {god, 1, knj, II, sv, 10,) u članku Dragiše Lapčevića {»Socijalni značaj Lava Tolstoja«), pa onda »Učiteljska Iskra« (god, VIII, br, 1) u članku Danila Milanovića (»Lav Nikolajević Tolstoj«), i »Misao« (knj, 28, sv, 1—2) člancima P, Mitropana »Lav Tolstoj«, i nekim manjim bilješkama (»Sovjetsko izdanje Tolstojevih djela« i »Beleške Sofije Andrejevne«), Od beogradske štampe, najistaknutije je mjesto dala ovom jubileju »Politika«, koja je tim povodom objavila, pored slika, uvodni članak Jaše M, Prodanovića »Stogodišnjica od rodjenja Lava Nikolajevića Tolstoja«, pa onda članak Jovana Maksimovića »Moja poseta kod Tolstoja«, I »Novosti« {od 9, IX. 1928) su posvetile pažnju ovom danu, štampajući u prijevodu početak neobjavljenog Tolstojeva romana »Petar Veliki«, pa onda Tolstojevu »Evu«, i napokon članke V, Bulgakova » Tolstoj-čovek«, i » Tolstojevo begstvo« (uz mnoštvo slik4). Istog se dana i »Vreme« osvrnulo na taj jubilej člankom Dragana Aleksića »Praznik slovenske kulture«, kao i »Samouprava« (člančićem »Stogodišnjica Lava Nikolajevića Tolstoja«). I ruska emigracija, okupljena oko povremene revije »Ruski Arhiv« (koji izlazi na srpskohrvatskom jeziku u Beogradu) odala je dužnu poštu svom velikom zemljaku {u I svesci) odličnim uvodnim esejem ruskog publiciste M, Slonjima o »Jedinstvu Tolstojeva деја«,

Skromnije je proslavljen Tolstojev jubilej u Ljubljani Jačih, kolektivnijih, i društvenih, manifestacija tim povodom kao da i nije bilo, I dovoljno razvijena slovenačka štampa odazvala

345