Nova Evropa

Da vidimo dakle, prvo, kako stoji s predlogom o ukidanju zaštimih carima, ı s povratkom ik »slobodmoj trgovimi«,

Sa podizanjem carinskih zidova otpočelo se je davno prije Rafa; poslije Rata tjeralo se ad apsurdđum, To danas vidi svako, Carinski protekcijonizam svakako je pomogao da što prije sazrije kriza kapitalizma, Ali, rušenje carinskih barijera uvalilo bi privredu u novu krizu, Dakle: jedna kriza radi dizanja carina; druga, vjerojatno isto tako intenzivna i dugotrajna, uslijed i radi napuštanja carinskih zaštita, Da li je moguće sistematsko i plansko spuštanje carina, tako da se postepeno vraćamo u režim »slobodne« trgovine? — U privredi su, poslije Rata, nastale ogromne strukturalne promjene, Pod režimom carinskih zidova svjetska se privreda rasparčala, i veze su izmedju pojedinih privred& olabavile, Htjela se je, a hoće se još i danas, takozvana privredna emancipacija od inostranstva. Industrija se po svaku cijenu razvija, a poljoprivreda se u industrijskim državama forsira, iako agrarne države oskudijevaju radi suviška poljoprivrednih produkata, Poljoprivrednici sade takve biljke i obradjuju takva zemljišta, koji se mogu njegovati samo uz garantovanu cijenu, I postepeno se unutar pojedinih narodnih privreda vrši kalvo-takvo mprilagodjivanje takvom stanju stvari, I sad, trebalo bi sve te zaštitne mjere uldinuti, Niko pametan ne odobrava carinsko ludilo, ali kako izaći iz te carinske mreže? Da li će zaštićene industrije dozvoliti da im se ruše carimski zidovi, da li бе radmici pristati nato da ih se baci na ulicu? Il će poljoprivrednici pristati zar da gledaju puste mjive?.,.,

Pored toa, ta akcija oko snižavanja, odnosno postepenodć ukidanja, carina zahtijeva detaljan sporazum svih zainteresovanih država. A. ko Još vjeruje, da su današnje države sposobne za krupne internacijonalne korisne akcije, kad se ni za manje akcije ne mogu složiti? Zapravo, trebalo bi ispreturati svu strukturu poratne kapitalističke privrede, a i najvatreniji zagovatači slobodne trgovine priznaće da bi to bio vražji posao, Poimence što se tiče evropske poljoprivrede, njena bi sudbina bila zapečaćena izmedju amerikanske farme i ruskog »kolhoza« i »sovhoza«, Situacija se predstavlja ovako: carine орогепе, dignuti kontingenti, zabrane, i sva ostala ograničenja; istočno evropsko žito (i mnogi drugi poljoprivredni artikli) prodire u Zapadnu Evropu, u Njemačku, u Austriju, i potkapa njegčovanu poljoprivredu; dok u istočna i zapadna područja prodire amerikansko i rusko žito, Kakve bi bile posljedice u toj evropskoj poljoprivredi, malo ili ništa racijonalizovanoj i motorizovanoj, oskudnoj povoljnim kreditima, sa dominantnim malim i srednjim posjedom? A cijena se žita formira negdje u Americi, a ne u Istočnoj Evropi! I kakva bi bila pozicija evropske industrije pred navalom amerikanske? Što će biti onda ako Sovjetska Rusija postane sposobna za Jači industrijski život? Princip slobodne

267