Nova Evropa

Ризп Код Јибозјоуепа.

lL Ulaženje Puškinovo u književnost Jugoslovena,

Dvadesetih i tridesetih godina prošloga vijeka, kad Aleksandar S, Puškin stvara svoja znamenita književna djela, koja će ubrzo označavati istorijsku prekretnicu u daljem razvoju ruske književne kulture, odigravaju se u duhovnom i političkom životu Južnih Sloven4, napose Hrvata i Srb4, važni dogadjaji, poznati pod nazivom duhovnogi političkog prepor oda. Njihov se duhovni život nalazi u to doba u punom previranju, zanoseći se širokim vidicima bolje budućnosti, jednako u narodno-političkom kao i u kulturnom pogledu. Nije dakle nikakvo čudo, što su i probudjeni mladi narodi na Slovenskom Jugu, poimence Srbi i Hrvati, upirali svoje pogšlede u prvom redu prema najmoćnijem ogranku slovenskoga debla, prema Rusiji, očekujući odande moralnu i materijalnu potporu u svojoj neravnoj borbi za nacijonalno održanje, oslobodjenje, i konačno ujedinjenje, Kod takova stanja duhova, ništa prirodnije nego da takav slovenski književni korifej kakav je bio Puškin, postane velikim učiteljem mladoj književnosti Južnih Slovena, koja se u to doba počela da radja, utoliko prije, što je preporod Јижић Зјоуепа, a poimence »ilirski pokret«, stajao — kako rekosmo — u znaku izrazite slovenske solidarnosti.

Prva vijest o Puškinu, koja se pojavila u književnosti Južnih Slovena, zabilježena je — kod Srba — godine 1825, i to u jednoj bilješci časopisa »Serbske ljetopisi« (1, 150), gdje se ukratko spominje niz ruskih pisaca XVIII i XIX vijeka (од Зитагокоуа 1 Karamzina, pa sve do Krilova, Žukovskoga, i Puškina). O samom Puškinu saznajemo tom 260д4от samo ovo: »A, S, Puškin, rodj. 1799, kol, sekretar, pisao e mnoga liričeska sočinjenija, ,Ruslana i Ljudmilu', S, Pet. 1820.« Slijedećih godin4 {1826 i 1828), donosi isti časopis (IV, 143) nekoliko daljih informacija — pod naslovom: »Puškin Aleksander Sergejević, Slavnij poeta russkij«e i »Karakteristika Puškina, Književna beleška.« (XIV, 160), u kojima se daje sažet sadržaj i karakterizacija »Kavkaskos zarobljenika«, »Ваћсагајкоб уодогкоКа«, »С бапа«, »РоНауе«, »Карнапоуе Кбег«, »Вомза Содипоуа«, 1 »Јеубетија АпјеШпа«, te niza manjih lirskih radova Puškinovih, pri čemu se ističe naročito veza Puškinove poezije s Bajronom,. Izvjesna površnost pri ocjenjivanju pojedinih radova upućuje nas nato, da su ovi sudovi preuzeti iz druge ruke, a da originalna djela ocjenjivač nije ni imao u rukama. Tu se prvi put donose i podaci o životu pjesnikovu, ali ovi vrve netačnostima, tako da se iz ovih

88