Pravo i privreda

opštim interesima ako bi se iskorišćavalo za poljoprivrednu proizvodnju. Poljoprivredno zemljište ima se iskorišćavati, po pravilu, za poljoprivrednu proizvodnju. Ako korisnici ne obradjuju zemljište ili ga ne obradjuju kako je to propisano zakonom, opštinska skupština (opština) je dužna obezbediti obradu zemljišta saglasno odredbama zakona. Opštinska skupština može propisati da se na celom području ili na pojedinim delovima teritorije opštine pri obradi zemljišta imaju primeniti odredjen minimum agrotehnidkih mera ili pojedine agrotehničke mere. Is to tako, opštinska skupština može propisati da se na poljoprivrednom zemljištu, čija je proizvodna sposobnost umanjena usled prirodnih uslova (erozije i si.) ili nera cionaine obrade, tako da je to zemljište nepodesno za intezivnu proizbvodnju, moraju primeniti odredjene agromeliracione mere radi osposobljavanja zemljišta. Poljoprivredno zemljište se iskorišćava u skladu sa planom. Racionalan način obrade poljoprivrednog zemljišta podrazumeva opštu obavezu svih korisnika da ga obradjuju u skladu sa godišnjim planom i programom razvoja i u skladu sa opštim merilima i uslovima predvidjenim zakonom. Pri tome se mora voditi raduna da se trajno održi njegova plodnost. Svaka poljoprivredna organizacija dužna je da izradi svoj osnovni pian iskorišćavanja poljoprivrednog zemljišta. Prilikom izrade osnovnog plana, poljoprivredna organizacija predvidja i sredstva za primenu pojedinih agrotehničkih mera i na zemljištu koje obradjuje u kooperaciji ili po osnovu zakona. Osnovni pian iskorišćavanja zemljišta je osnovica za poslovanje i za investiciona ulaganja poljoprivredne organizacije. Korisnici zemljiSla u sistemu za navodnjavanje dužni su da ga koriste u skladu sa osnovnim planom za taj sisitem ili na osnovu odluke opštinske skupštine koja odredjuje mere za navodnjavanje. Tako iz ovili propisa proizilaze konkretne obaveze korisnika zemljišta u sistemu za navodnjavanje, koje se sastoje u odredjenim pozitivnim činidbama, kao što su izgradnja povremenih vodinib kanala prema potrebi i u skladu sa tehničkim uputstvima i u rokovima koje daje za svaku godinu organizacija udruženog rada koja upravlja sistemom za navodnjavanje (Clan 10. Zakona SR Srbije). Posebne obaveze imaju korisnici poljoprivrednog zemljišta u onim krajevima koji su podložni erozijama i bujicama. Kao protiverozivne mere mogu se propisati: 1) privremena ili trajna zabrana preoravanja livada i pašnjaka i drugih površina, radi njihovog pretvaranja u njive s jednogodišnjim usevora; 2) uvodjenje plodosmene; 3) gajenje višegodišnj ih useva; 4) način obrade zemljišta; 5) podizanje i gajenje poljozaštilnih pojaseva ili sadjenje višegodišnjih biljaka; 6) zabrana napasanja stoke na odredjeno vreme ili ograničavanje broja grla koja se mogu puntati na odredjene povržine. Radi racionalnog iskorižćavanja poljoprivrednog zemljišla može se, pod uslvima koji su odredjeni zakonom, vršili arondacija i komasacija poljoprivrednog zemljižta. Neophodno je istaći značaj propisa o agrominimumu (odluka o agrominimumu) koje donose opšlinske skupštine na svom području (teritoriji). Ove mere su istovremeno usmerene kako na racionalnije korižćcnje poljoprivrednog zemIjišta, tako i na njegovu neposrednu zaštitu. Navežćemo neke mere iz agrominimuma koje je propisala Opštinska skupStina Surdin (nedaleko od Beograda): 1. Ljuštenje i zaoravanje (oranje zemlje) strništa, svih strnih žita ima se obaviti najkasnije do 15. avgusta tekude godine; 2. Priprema zemljiäta (oranje i drljanje) za jesenju setvu, bez obzira za koju se kulturu zemljižte priprema, ima se obaviti najkasnije do 5. novembra tekude godine; 3. Setva ozimnih žitarica ima se obaviti najkasnije do 10. novembra tekude godine; 4. Uklanjanje slame svih strnih žita (u

30

Januar / ’92.