Prosvetni glasnik

128

ПРОСВЕТНИ ГЛАСНИК

Дељеље без остатка Рецимо да предајемо дељење броја 18 са 3, 6, 2 и 9, онда то треба урадити овако: Колико нута по 3 треба узети па да буде 18? Дакле, у 18 колико има тројака? За тим на рачунаљци наставник треба да одвоји 18 куглица и да позове једног ученика да узима све по 3 куглице, а они с места да броје у себи колико ће пута овај узети по 3 кугдице. Кад се то учини. онда их питати: Дакле, колико се пута. по 3 куглице налази у 18 куглица? (3 куглице у 18 куглица налазе се 6 пута). Питати њих 2—3. Извадите ваша дрвца (или зрнца, што буде). Одвојте 18 дрваца. Сад пазите: Кодико ћете пута по 3 дрвцета моћи да узмете из тих 18 дрваца? (Из 18 дрваца може се узети 6 пута по 3). Пробајте је ли тако — узимајте све по 3 дрвцета, и бројте у себи колико ћете пута узети. Кад то сврше, питати их: Дакле, колико се пута по 3 дрвцета налази у 18 дрваца? (3 дрвцета у 18 дрваца надазе се 6 пута). Питати њих 2—3. Добро. Сад да ми израдите некодико таквих задатака. Један човек има 18 дин., а троши на дан по 3 дин. Кодико ће му дана трајати тих 18 дин. ? Како ћемо то израчунати? (Кад он троши на дан по 3 дин.? онда треба да видимо кодико се пута по 3 дин. налази у 18 динара). Дакде, колико ће му дана трајати тих 18 дин. ? Ллтар добра зејтина стаје 3 дин. Кодико се дитара тога зејтина може купити за 18 дин. (Може се купити 6 литара). Како си израчунао? (Дитар тога зејтина је 3 дин., а 3 дин. — у 18 дин. надази се 6 пута). Као што је нознато, у дељењу имамо две врсте задатака. Једна врста је оваки задатци, који се рачунају садржаванем — колико се пута надази један број у другом. А друга врста задатака је она, која се ради иравим дељењем. Задатци нрве врсте, истина. мадо су ређн и у животу, него ови други, али аада у очи да се ова врста задатака ретко чује у основној школи (а то је већ једностраност), већ се највише задају задатци ове друге врсте. Ја сам ове две врсте задатака овдс хотимично одвојио, а у самом предавању не морају се овако одвајати. Како се ради прва врста казато је у предња два задатка, а ова друга врста задатака, која се ради правим дељењем, ради се овако: Треба позвати једног ђака код рачунаљке и казати му да одвоји 18 кугдица, па га питати: Кад тих 18 куглица нодедимо на 3 места, но колико ће кугдица доћи на свако место? (Кад се 18 куглица подеде на 3 места, на свако ће место доћи по 6 кугдица). По чему то? (По томе што на три места ио 6 куглица јесте 18). Дакде, 18 куглица кад се подеде на 3 места, по колико ће доћи на свако место? Питати њих некодико (2—3). За тим ово исто урадити и са дрвцима на месту.