RTV Teorija i praksa

kulturnim i privrednim centrima i bile su lokalne samo po tome što su imale jednu ili dvije svoje emisije lokalnih vijesti. Inače, one su preuzimale i prenosile program matičnih stanica i tako djelovale kao njihov dodatni predajnik koji na jednom području omogućuje bolji prijem programa Ali, to nije dugo trajalo. Prvo, te stanice su postepeno osvajale proizvodnju svih vrsta programa i, buduči bliže slušaocu, osječajući neposrednije njegovu želju i interes, manje opterečene klasicističkim poimanjem radija, a i bez izgradjenih programskih i estetskih kriterija, počele su ozbiljno osvajati slušaoca i u dobrom dijelu dana odvajati ga od programa matične stanice. Drugo, lokalni radio nije se mogao zadržati samo na nivou razvijenih centara, njegov pohod je bio mnogo agresivniji i širi. Matične stanice počele su osječati strah od tog razvoja i to s pravom, jer im je lokalni radio postajao sve ozbiljnijom konkurencijom, a lokalne stanice, umjesto da se ponašaju kao dio radiodifuznog sistema, počele su da se ponašaju kao potpuno samostalni i od informativnog, pa i radiodifuznog sistema sasvim neovisni subjekti. Takva situacija je dovela do tendencije paralelnog razvoja programskog i tehničkog, što je dovelo do vrlo rdjavih posljedica. Lokalne radio-stanice su se vrlo brzo suočile sa problemom finansiranja suviše ambiciozne programske koncepcije. Ni opštine koje su ih osnovale, ni privreda na tim opštinama koja je za njih pokazivala izvjestan interes, nisu bili u stanju da obezbijede dovoljno sredstava za rastuće programske zahtjeve, pa su ove radio-stanice morale da se snalaze, ako su željele da egzistiraju i da se programsko-tehnološki zaokružuju. Ekonomska propaganda i prodaja programa bili su jedine realne mogučnosti i, lokalne radio-stanice, koje su imale veče ambicije, okrenule su se njima. Ali, ekonomska propaganda i prodaja programa uveliko zavise od dometa predajnika, od širine teritorije koju taj predajnik ozračuje, jer naručilac reklama i kupac programa žele da se njihove poruke čuju što dalje, da ih primi što veći broj potencijalnih korisnika. Najvećim dijelom zbog toga dolazi do podizanja predajnika lokalnih stanica čija snaga znatno prelazi medjunarodnim konvencijama dozvoljena 2 kW za lokalni talas, U obrazloženjima takvih postupaka, naravno, ne ističc se komercijalni, nego programsko-politički faktor: slaba čujnost republičke radio-stanice na datom podrucju, nerazvijenost dopisničke mreže republičke radio-stanice, mala mogučnost plasmana informacije sa tog područja preko programa republičke radio-stanicc, geografska, ckonomska, kulturna, zdravstvena i tradicionalna okrcnutost šireg rcgiona datom

54