RTV Teorija i praksa

Nešto slično odredilo је izbor i slijedećeg filma na listi najviše televizičnih, Nasljednice Viljema Vajlera. Uglavnom vezana na enterijer, radnja suočava nekoliko snažnih likova i, u dobroj tradiciji pozorišne dramaturgije, precizno prekriva gradacijom njihovih odnosa čitav raspon filma. I opet, rečeno je, u ovom slučaju nema se što izgubiti, suženi format malog ekrana može samo naglasiti i kondenzirati taj ionako zatvoreni i plastično modelirani dramsko-psihološki krug zbivanja... Nasuprot tome, kao primjerno ne-televizični filmovi istaknuti su takvi u kojima eksterijer i slobodni pejsaž igraju vodeću ulogu. Moja draga Klementina zauzela je u tom smislu simboličko mjesto, poziciju u ime čitavog žanra: jer, možete li zamisliti vestern snimljen izvan prostranih veduta prerije, van dalekih horizonata ovjenčanih nizovima planina, bez virtuoznih konjskih jurnjava i pucnjave u kanjonima, ukratko, bez svih situacija u kojima se Ijepota i dramski napon postižu inkorporiranjem događaja u ogromni specijalni krug zapadnjačkog ambijenta, u prostor dakle kojem filmska mitologija ovog žanra duguje največi dio svog sadržaja i upečatljivosti... A od toga, glasila je kategorička tvrdnja, na malom ekranu baš ništa neće preostati: izgledat će to kao da ste zanosne totale s mnoštvom statista pokušali sabiti u kutiju šibica... Slična ekspertiza odredila je poziciju Cmog Orfeja, filma čija radnja teče na ulicama Rio de Žaneira u trenucima masovnog i tradicionalnog karnevala: sav taj kovitlac tjelesa, pokreta, lica, boja i detalja - ima li ikakve šanse u „okvirčiču” televizijskog prijemnika, može li gledaocu ponuditi više od pretrpane, nasilno smanjene slike kojoj nedostaje zraka, prostora i djelotvornog radijusa... Sve ovo, koliko nas sjećanje služi, bijahu primjedbe što su sa raznih strana padale prilikom razgpvora što ga je na kraju ankete spomenuta televizija provela među okupljenim učesnicima. Zaista, zvučalo je sve to uvjerljivo i precizno, pa je među ostalima i pisac ovih redaka bio spreman priznati da se, izgleda, došlo konačno do neke vrste ključa za neophodno razlikovanje televizičnih od ne-televizičnih filmova... Ali radost prekretnog otkrovenja nije dugo trajala. Jer, mudri organizatori ankete poveli su nas zatim u kino-