RTV Teorija i praksa

Dr Miroljub Radojković

RAZVOJ RADIJA I TELEVIZIJE U INDIJI

Elektronski komunikacioni kanali, radio i televizijd., u Indiji l kao i u mnogobrojnim drugim zemljama u razvoju upadljivo su nejednake snage, Prednost je, i zadugo će jol biti, na strani starijeg medija masovnog komuniciranja, to jestradija. Tako u Indiji ovaj medij „pokriva” 77 procenate ogromne nacionalne teritorije i, teoretsM, može da ga koristi gotovo 90 odsto populacije. To nam daje za pravo da tvrđimo da je u čitavom informaciono-komunikacionom sistemu te zemlje, radio najdelotvorniji i najobuhvatniji komunikacioni kanal, te je razumljivo što-se njemu po obimu materijalnih ulaganja i po rigidnosti političke kontrole poklanja najveća pažnja. „Nasuprot oko 20 miliona radio-prijemnika u zemlji danas, ima svega oko 10,7 miliona primeraka dnevnih listova i preko 9 000 bioskopsMh dvorana. Stoga, radio je očevidno glavni izvor informacija i zabave za većinu Ijudi - i u gradskim, i u seosMm područjima.” 2 Nasuprot tome, indijska televizija je vrlo nerazvijena, tako da se teško uopšte uklapa u našu predstavu o tom masovnom mediju. Naravno, ne možemo je isključiti iz okvira tog pojma, jer do sada niko i nigde nije utvrdio donju granicu broja recipijenata, iznad koje se neko sredstvo informisanja može nazvati masovnim medijem. U Indiji osamdesetih godina, televizija ima svega milion pretplatnika na oko 700 miliona stanovnika! Prema malo slobodnijim i svakako optimističMjim procenama njenog dometa, datim u indijsMm statističMm izvorima, ona pokriva 5 procenata teritorije i oko 15 odsto stanovnika potencijalno može da je koristi. Zato bi možda bilo najispravnije posmatrati indijsku televiziju kao u eksperimentalnoj fazi, kao rudimentarni masovni medij kome

1 Clanak je nastao iz studijskog boravka u Indiji koji je ostvaren posredstvom Republičke zajednice nauke SR Srbije, kojoj autor na ovaj način izražava zahvalnost

2 „Mass Media inlndia 1979-80", Publication Division, Ministry of Information and Broadcasting, NewDelhi, 1980, str. 31.

154

KOMUNIKOLOGIJA