RTV Teorija i praksa

su se dokazivali sarno pomoću tehničkih mogućnosti koje su, kako se to činilo, približavali televiziju željenom cilju - umetničkom odražavanju života, Dogodilo se to da su sinhronizovano snimanje slike i zvuka na magnetofonskoj traci i time mogučnost kasnije montaže doveli do prenošenja onoga što se ranije nazivalo televizijom u kategoriju „lošeg filma”. A televizijsku produkciju su počeli da shvataju kao specifični kliše događaja iz života. I danas vlada mišljenje da je prenošenje realnosti u televizijsku sliku čisto tehnički, a ne stvaralački rad. Ali čak i da bi se moglo ostvariti jednostavno emitovanje elektronskog signala na rastojanju, mora se na neki način dobiti ovaj signal. Realnost kao takvu ne prenosi s mesta čak ni svemoguća elektronika. Recimo da je za emitovanje dovoljno da se postavi jedna učvršćena kamera, ali i tada izbor mesta za nju, pravac gledanja, ugao snimanja i mnogo toga određuje kakva će informacija stići na ekrane domaćeg prijemnika. Stvar je tehnike da oformi i preda signal. Cilj stvaralaštva se sastoji u tome da događaj iz života prikaže jezikom uslovnih slika. Usavršavanje tehnike nije potisnulo neophodno stvaralaštvo, ono mu je samo dalo više mogučnosti. Na televiziji prevođenje 2 realnosti na sliku ekrana ostvaruje reditelj. Ali on nije u stanju da sam iziđe na кгај s ovim složenim zadatkom. On ima koautore - snimatelja i novinara. Na televiziji je uopšte teško razgraničiti profesije, ako ih posmatramo na tradicionalan način. Ovde je stvaralaštvo zaista kolektivno: rad novinara koji snima snimatelj dolazi do izražaja u montažnoi improvizaciji reditelja. Približno tako izgleda stvaralački proces i u teatru i na filmu. U stvari: novinar ili dramaturg su autori; glumac ili snimatelj - izvođači; reditelj je u svakom slučaju posrednik, tumač. Ipak je sličnost nesumnjiva:

2 Pojarn prevoda ima više značenja: može se smatrati i kao naturalistički tačan prenos, bukvalno - kopija, i kao novo turnačenje.

126