SRĐ

846

СРЂ. SRĐ.

manjeg crva, pa do čovjeka; ne kradi, ne čini preljube, ne laži, ne pij vina niti ikakvog pića što opija. — Muhamedov islam ima također do 19,000.000 povrženika. Kršćanstvo su počeli tamo propovijedati u VII. stoljeću Nestorijanci. Rimokatolička od 1580. g. i protestanska crkva od 1807. nastojale su preko svojijeh država, da kršćanstvo steče privrženika. Nu Kitajci gledahu prijekijem okom na lirišćanske propovjednike, te ih progoniše. Istom 1875. god. izdade kineska vlada proglas, da hrišćanski propovjednici ne smiju se progoniti i hrišćanske crkve vrijeđati. Danas ima u Kitaju 1,126.818 hrišćana, 2942 crkve i kapele i 1850 hrišćanskijeh škola. Od godine 1898 zasijao je krst i na pravoslavnoj crkvi u Portarturu, otkuda su se širile nauke pravoslavne crkve po Kini po dalekom istoku. Kitajac ljubi svoju vjeru i strogo ohavlja neke propise, Ijubi svoju otadžbinu i njene običaje, te ih ne iznevjerava i kad je na drugom kraju svijeta. Ljubav mu je tolika k otadžbini, da ma gdje bio i u nej većem dobru, vraća se u nju, da u njoj ostavi kosti svoje. A ako se kome desi, da izvan nje umre, to se u njegov grob polaže kineske zemlje, koje izvoze u sve krajeve, gdje Kitajci žive. Samo se kaže, da ova ljubav k svemu kineskom djeluje, te se i oni među se ljube, paze i ispomažu кб prava braća. Pa i to mnogo pomaže uz vrednoću, štedljivost i prirođenu im okretnost, da su napredni gdje god se pojave, da suzbijaju Evropljane, pa čak i vrlo obrazovane Ingleze. Njihova vrsnoća i obrazovanost u mnogo čemu premašila je i evropsku obrazovanost.