Topola

verto (arhaist. vorto), ti£sum, 3. (veri erunt, Hor. ep. 9, 17.) 1) bkretati, kretati, dbraćati, pregn. neprestano okretati, vrtjeti, refleks, se v. i samo vertere (sr. verso), pas. verti, medijalno: okrenuti se, vrtjeti se; prevrtati, također u pril., * ora in alqm ; 7 omnium ora in se, svrnuti na se; * morsus exiguam in Cererem (kruh); * praedas ad moenia; f currum in fugam; faquam in subjecta, navratiti u nizinu; * equos, okrenuti protiv neprijatelja (o Partima); *v. crateras, nagnuti, kad se toči; * cadum; verti me a Minturnis Arpinum versus; * alqm ad mare; * iter; 7 flumina et lacus, odvesti; verso gradu, pede; * v. cardine; * stimulos sub pectore = nadahnuti, raspaliti; * vocem in notos, osujetiti; kao vojn. t. t., terga v„ također se v. i samo v., dati pleći, bjegati; iter retro, zakrenuti natrag; hostes, equitatum in fugam, natjerati u b., Liv.; * amicitiae terga versa dare, okrenuti leđa; * agmina; nudum et caecum corpus ad hostes, navali neprijatelja izvrći Sali.; kao geogr. t. t. o položaju, okrenuti i slio., Epirus in septentrionem versa; mare ad occidentem versum ; fenestrae in viam versae; -f- Scytharum gens ab oriente ad septentrionem se v.; prostire se, žive ; -{-(Rhenus) modico flexu in occidentem versus, tekući ;* lumina, igrati; * verti in mediis catervis, nalaziti se. (sr. nilopai.); * inter primos; * sub pedibus omnia verti, viti se; o vremenu: okretati se, teći, anno vertente, tečajem godine; * septima post Trojae excidium iam vertitur aestas; (Hor.) saepe stilum = Ispravljati ; manun non v. gl. manus; * terram aratro = orati; * viarum iudicia. zanesti; * moenia Trojae ab imo = stubokom razoriti; * omnia, prevaliti = pokvariti ;-}- leges funditus, stubokom f fas atque nefas; * cuncta secum, (Tac.) versa Caesarum subole; (Tac.) ne Armenia scelere et pecunia verteretur; (Tac.) agerent verterent cuncta odio et terrore. 2) tp. a) okrenuti, upraviti, upotrijebiti; tumačiti, držati za sto; izvrći se, pripisati komu što kao začetniku; upisati komu u , ~ -{-in se studia civium; -f animum ad alias curas; * iram in alqm; * in admirationem versus, zanesen, začuđen; summa cura in alqm versa est; omnis civitas in alqm versa, željno gleda na itd., pater totus in Persea versus, zanimao se samo Perzejem (kao svojim ljubimcem) ; periculum in creditores a debitoribus verterat; omnis ira belli ad populationem, smjerala je na itd.; (Curt.) miseratio in ipsos vertitur, okrenu se k njima samima = oni su žalili sami sebe; (Tac.) Caesar v. in bellum, povrati se (u pismu) na itd.; quo se verteret, nesciebat; ex illa pecunia

magnam partem ad se, prisvojiti sebi, litem (prijeporni predmet) in suam rem, sebi dosuditi; -j- Lugdunensium reditus in fiscum; -j-captos in praedam, upotrijebiti ; f Occasionem in bonum publicum; v. alqd in suam contumeliam, smatrati što svojom pogrdom (uvređom) ; id omen in Macedonum metum v. Tyrii. smatrali su takvim, što bi moralo pobuditi strah u M., tumačili su na štetu Maćedonacd; -j- in omen verti; quam rem alii in superbiam v., tumači se kao itd.; -j- cognomen alcjs in risum, smiješnim činiti; alqd in religionem, in crimen, alqd alcui vitio, sibi vitio v. quod (Hor.) si etc., koriti, prebacivati ; (Ter.) di bene vortant, quod agas; (Verg.) quod nec bene vertat, ne uspjelo mu; (Liv.) haec in invidiam, in perniciem Demetrio verterunt; detrimentum in bonum verteret; -J- in rationem necessitas versa est, nužda zamijeni razbor ; causas alcjs rei in deos; alia in deum iras, b) mijenjati, promijeniti, pretvoriti, preobraziti, solum vertere, seliti, otići; auster in Africum v,, promijeni (izvrže se) itd.; fortuna jam verterat (okrenulo) et mutata in pejorem partem sunt omnia; vice versa gl. vicis 2) b); (Liv.) verso Marte, promijenivši se bojna sreća; (Tac.) verso civitatis statu; * comas, bojiti (farbati); terra in aquam se v.; in naturam, u krv proći : * verti in avem; * nulla alite = iu nullam alitem; * jocus in rabiem coepit verti, izmetati se itd.; *in deum de bove versus erat; * v. Ilion in pulverem, pretvoriti u prah; * omne in fumum et cinerem = rasuti, spiskati; v. se in omnia; * quae te sententia vertit? što ti je misao promijenilo? * v. triumphos funeribus, pretvoriti u sprovode, * seria ludo, zbilju miješati sa šalom; * v. modum, mijenjati glas, delictum, popraviti. c) prevoditi, prevesti, multa de Graecis; annales ex Graeco in Latinum, polafiniti; * rem, predmet grčkih tragika, komade istih slobodnije prevesti, d) . erti, kretati se = baviti se, zanimati se čime, nalaziti se, homo in mercatura v., bavi se trgovinom; rem v. meo foro, da pred moj f. pripada; Plaut., iu majore discrimine res v., jest itd.; omnia in unius potestate; alqd in voluntate alcjs, visi o itd., in eo victoriam v., na tome da se osniva; in eo v. ceterorum animos, si mišljenje ostalih da odluče, ako; in jure in quo causa illa vertebatur, na polje na koje pripadaše ona parnica; circa hanc fere consulationem disceptatio omnis verteretur, vrtjelo se; ibi summam rerum bellique v., ondje da se odlučuje; (Just.) ibi majestatem regiam v. (na onoj da je strani), unde soror Alexandri staret; impers. vertebatur utrum an etc., oko toga se pitanje vrtjela, da li ili itd., jedn. Liv. 39, 48, 3.

1132

verto