Topola

c. adhuc ab recenti pugna, -j- animi c. spe; * prisci Catonis virtus mero; * fervidiore mero; * cupidine laudis; * alio morbo; scribendi studio ; c. in dicendo, plamom plamtjeti, omnes c., svi su gorljivi-, napose c. femina, plamtjeti ljubavlju za . i apsol. zabrinut, smućen hiti, usplahiriti se b) o apstraktnimpredmetima: gorljivo obavljati se,raspravljati se, nundinae calebant; caluit crimen re recenti, nunc refrixit; res satis c., zrela, da se izvede, c) svjež, skorašnji, nov biti, rumores Cumarum tenus caluerunt, Cael, u Oie. Jam. Cilles, ium, f. Kdles, grad u Kampaniji, na glasu s izvrsna vina. Odatle calenus, adj. kaleski. calesco, lui, 3. [inch. od caleo] iigrij ati se, postaj ati vruć; tp. * o strastima: stati gorjeti, upaliti se, osb. ljubavlju. caliandrum, a ne ciUicndrnm, i n. via sui ja, Hor. calide, adv. [calidus] tp. vruće, vatreno, gorljivo, žestoko, alqd agere, jedno-m Plaut. Epid. 2,2, 99. Cal Idius, ii, m. K ali di je, ime plemenu rimskomu, n. pr. M. C., govornik i državnik rimski; odavle Calldianus, adj. Kali di j ev. calidus, ili (pretkl., pjesn. i kasno) caldus, adj. s komp. i sup. 1) topal, vruć, omne quod est calidum et igneum; c. aer; supst. calida (sc. aqua), ae, f. topla voda, Tac.; calidum, i, n. varenlk (vino), Plaut. 2) tp. a) vatren, ugrijan, žestok, str astven, nerazborit, * equus; * calidus juventa; * redemptor, radin, poslen; c. consilium; * rixa; Caldus (kao norn. pr.), (Hor.) caldior, napržioa, b) (Plaut) nov, svjež, minae; mendacium, prijesna. e illiga, ae, i dem. caligula, f. čizmica vojnička. Nadimak O. Cezaru, sinu Germanikovu, za Tiberijem caru: Caligulae cognomen castrensi joco traxit, quia manipulari habitu (u uniformi bake) inter milites educabatur, Suetonius. caligatus, adj. [caliga] u k ali g ama, u čizmicama, caligati milites ili samo caligati, prosti vojnici, Suet. eillTgluosus, adj. sa sup. [caligo] maglovit, sumoran, caelum; * tp. taman, nox (o budućnosti). 1. caligo, Inis, f. 1) (ponajv. pjesn. i poklas.), tama, magla, dim, meridie nebula occepit, noctem insequentem eadam caligo obtinuit; sole orto est discussa; erat in tanta caligine major usus aurium quam oculorum; vixdum 1. satis certa luce et eam ipsam premente cali- | gine; densa (Liv. Verg), * spissa, * opaca; * | crassa; •[• crassiore c.; * picea; * caeca - 2) "

noćna tmina, mrak, tetrae tenebrae et c.; * caeca; napose o vrtoglavici, cum altitudo oculis caliginem offudisset, smrklo mu se pred očima od . ~ videre ili čemere quasi per caliginem, kao kroz maglu, 3) duševna tmina, smušenost, Ud., discussa est illa c.; haec indoctorum animis offusa c. est, zastrla je; caliginem offundere alicui, pomračiti ; tužne i nesretne prilike, c. illorum temporum ; superioris anni caligo et tenebrae; c.bonorum, tenebrae rei publicae. 2. caligo, i calllgo, 1. 1) intranz., mračan, taman hiti , * locus; -{• mundus caligans; tp. hiti slij ep, ne mariti za što, ad cetera, Curt. 2) * tranz. zastrij et i tmino m, zamračiti, humida circum nubes c. Caligula, (upr. dem. od caliga) nadimak caru Gaju, sinu Germanikovu: Caligulae cognomen castrensi joco traxit, quia manipulari habitu (u uniformi bake) inter milites educabatur, Suet. Tao. Suet. calix, icis, m. [mUt£] 1) kalež, čaša; (Hor.) majores (kojima se tek pod konac gozbe posluživalo); * fecundi, pune 2) (pretkl. i pjesn.) zdjela, calices . . . fabas et olus habebant, Ov. calleo, ui 2. [callum 1) intranz. (pretkl. i kasno), debele kože, žuljav biti, tp. (ponajv. pretkl. i kasno) izvježban, iskusan biti, 2) tranz. iz iskustva: znati, razumjeti, vješt biti čemu, c. Poenorum jura; urbanas rusticasque res pariter; -}- artem alqam; * sonum digitis et aure, t. j. uhom poznajemo i na prstima (dobre stihove): * j- s inf.; (Ter.) s quaest. indir. Callicratidas, ae, m. [Kulltr-oaiCiSag] Kalikrati da, vojvoda spartanski, koji je poginuo u boju kod arginuskih otoka protiv Atenjana. callide, adv. s konip. i sup. [callidus] 1) u dobru smislu: iskusno, pametno, razborito. mudro, c. et perite versari; o nižoj vrsti govora, c. arguteque dicere; komp., Tao.; sup., Nep.; u Com., vrlo dobro, c. nosse alqm. 2) u zlu sm: lukavo, kovarno, previjano, accedere; cogitare; callidissime dicere, calliditas, atis,/. [callidus] 1) u dobru smislu: iskusno st, razboritost, u praktičnom životu; vještina, okretnost duha, lukavština, calliditas et celeritas ingenii. 2) u zlu smislu: lukavština, kovdrstvo, previj ano st, Graeca; genus ejus modi calliditatis et calumniae; (Ter.) Syri calliditates, lukavštine, oiganije, pletke. callidus, adj. s komp. [calleo], u dobru smislu: isleustvom i vježbom opamećen; Iskušan, svijetu vješt, pametan, razborit, oprej zan, okretan, c. artifex, imperator, natura 1 (personi/.), također (Hor.) poznavao u mjet-

158

Cales—callidus