Topola

hensione; c. alqd oratione. Odatle u filozof . govoru: zaključiti, izvoditi, jednom, Oic. de inv. 1, 40, 73. c) umom obuhvatiti, shvaćati, razumjeti, pojmiti, dokučiti, razabrati, c. alqd mente animo; alqd cogitatione et mente, d) ljubavlju obuhvatiti, prigrliti, cijeniti, zanimati se, benevolentia, amore, beneficio, caritate, comitate, omnibus suis studiis, laboribus, zauzimati se za; odatle apsol. c. alqm = osb. ljubiti, philosophiam, prigrliti, fortuna eos etiam plerumque efficit caecos, quos complexa est, ljubimce svoje (sr. amplector), e) prisvojiti, steći, zauzeti, facultatem, naturam; (Liv.) vires populi Romani jam terrarum orbem complectentis. complementum, i, n. [compleo] potpuna, dopuna, inania quaedam verba quasi complementa numerorum; (Tac.) quod (majestatis crimen) tum omnium occupationum c. erat, com-pleo, evi, etum, 2. complesti mj. complevisti, 1) ispuniti, napuniti, fossam sarmentis; se cibo et potione, nabiti se; carcer mercatorum (trgovcima) completus; c. paginam, popisati; c. collem castris, zapremiti; alqm coronis' et floribus, posuti, muros armatis, i c. murum, planitiem, zapremiti, pritisnuti; * apsol. (sc. naves) omomčiti; c. exercitum omnium rerum copia; munus Apolline dignum (Palatinsku knjižnicu) libris; * sedilia flatu; također pretbvariti; prekrcati, navigia, Liv. 2) tp. a) c. aures, alqm spe, gaudio. Upotpuniti, legiones, suum numerum, novaka dati u potpunom broju, c) svršiti, učiniti potpunim, his rebus completis; lustrationem menstruo spatio; haec c. vitam beatissimam, completus (adj., savršen, potpun, cio) et perfectus verborum ambitus, b) o vremenu: navršiti, doziv j eti, centum annos; * tempora materna {vrijeme trudnoće). complexio, onis, f. [complector] 1) obuhvat&nje, sveza, sklop, atomorum complexiones inter se; c,bonorum, skup, c. brevis totius negotii, pripovijedanje u malo riječi; c. verborum mira, izraz od više riječi. 2) t. t. a) e. verborum, perijod; u svezi riječi i samo complexio, nec acervatim multa frequentans una c. devinciet, b) z a k Ij u č a k, p o s Ij edak c) dilema. complexus, us,m. [complector] obuhvat, obujam, zagrljaj, mundus qui omnia complexu suo coercet; venire in sinum complexumque alcjs, pasti komu u krilo ; ferre complexum matri, hotjeli je zagrliti; emori in alcjs complexu (krilu, naručju); avellere atque abstrahere alqm de matris c.; complexum accipere, zagrljen biti; * tenere alqm complexu; homines de c. tuo, ljubimci tvoji. Napose a) Iju-

i beći zagrljaj, naručje, totius gentis hu, manae ln sinu semper et complexu alcjs esse; (Hor.) O qui complexus et gaudia quanta fuerunt! h) u neprijateljskom sm., si in Caesaris c. venire posset, doći do šaka s njim, Caes. b. c., 3, 8. c. armorum, sukob, Tac. com-pllco, cui, {rjeđe cavi), catum, 1. smotati, smatati, saviti, složiti, sklopiti, armamenta c. et componere, rudentem, Plaut.; epistolam; animi sui complicatam (zamršen, nejasan) notionem evolvere, comploratio, onis, f. i -tns," us, m. [comploro] jadikovanje, ridanje, naricanje, mulierum comploratio sui patriaeque, jadikovanje nad sobom itd.; justo comploratu prosequi mortuos. eom-plor o, i. (zajedno) ja diko vati, naricati, mortem; vivos mortuosque; res publica est desperata et complorata = propala (sr. deploro); * se, * suos penates, com-plures, & i rijetko ia, adj. više nj ih; mnogi, gdjekoji, (nikada luio pravi komparativ; sr. plures). compluries, adv. [complures] (pretkl.) više puta, češće. complusculi, adv. [complures] (pretkl. i kasno) prilično mnogi. compluvium, ii, n. [compluo] upravo: kućni otvor, što su ga krovovi opkoljavali, kroz koji je u impluvium kiša padala, v. impluvium, com-pouo, posui, positum. 3 . inf.pas. componier; part. prf. compostus) I) Uopće: sastavljali, sastaviti, složiti snositi, skup i ti, ujediniti, udružiti, compone, quae tecum simul ferantur. Ter.; in quo (loco) ea erant composita; * arma c.., uglaviti mir; supst. composita, orum. n. skupljeno, zgrnuto (blago); * manus manibus atque oribus ora; * virgineum latus Mercurio, položiti uz M.; o vojsci: skupiti, okupiti, sabi ti, legionem, auxilia pro ripa, aciem per cuneos, Tao. II) s osobitim značenjem A) sastavak u cijelost, 1) sastaviti, stvoriti, učiniti, osnovati, sagraditi, zavesti, genus hominum compositum est ex corpore et anima; exercitus ejus compositus ex variis gentibus; * c. aggere tumulos; * templa, sagraditi; pacem conubiis, * foedus, sklopiti; (Ter.) gratias inter eas, pomiriti ih; * insidias alcui, * in alqm, f inter se, zasjede namještati ; * crimen ac dolum, Izmisliti. Napose o pismenim proizvodima: sastaviti, pisati, pjevati, librum; poema; senatus consultum; * res gestas; * alqd crasse; laudes alcjs. 2) ugovoriti, uglaviti, zajednički odrediti, dogovoriti se; u zlu sm.: snovati, sko v a ti, ples ti, res, insidias inter se; fabulam, dolum; diem rei gerendae; (Hor.) horam; odavle ex composito, rjeđe samo

214

complementum—compono