Učitelj

104 У чи те

којих ми не познајемо. Према тому наша обучна основа неби дирала у питање методе, то би питање било у главном пре пуштено учитељу, колико га не би везала за извесну методу Почетница или Буквар, ако би била таква прописана за школу. Но док влада у томе слобода, треба ту слободу да респектира и обучна основа, јер напокон "слободна утакмица доводи лакше до бољих резултата.

Наша би обучна основа требала, да с обзиром на обуку у почетном читању и писању истакне тек најопћенија начела, а та би би била: 1) Обука у почетном читању и писању наслања се на почетну стварну обуку и вежбања у усменом говору; 2) упознавање знакова, Т. ј. слова, почиње тек онда, кад су ученици упознали гласове и 3) читање и писање врши се упоредо. :

Можда ће ко год помислити, да нека од ових начела, што сам их истакао, донекле стежу слободу наставника, но према данашњем стању није то у већој мјери. Прво начело, према "којему се обука у читању и писању наслања на почетну стварну обуку и вежбање у усменом говору, сасвим је природно и оправдано, па нема данас методе, која се не би косила њиме. Будући да је писање и читање само трансформација усменога говора, сасвим је јасно, да се та трансформацига може с успехом почети истом онда, кад дете упозна усмени говор до извеснога ступња. Без таква познавања усменога говора не може да буде писменога. то начело до краја респектирају све методе почетнога читања, а разилазе се само у том, како треба ту трансформацију проводити. Друго начело, да познавање гласова. претходи познавању и прављењу знакова, следи као нужна консеквенција првога и могла би да дивергира само од чести с оним методама, које почињу с читањем и писањем читаве речи. Такве методе нису још до данас нигђе код нас у обичају, но могу да се проводе и уз оно напред постављено начело с малом коректуром, која се састоји у том, да овде познавање гласова и прављење знакова тече упоредо. Треће начело не дирвегира ни с једном наведеном методом и управо се свака може да доведе с њоме у склад, а нарочито данас, кад треба да уведемо принцип рада у основну школу. Тому принципу потпуно бисмо се противили, кад би дете најприје читало, а онда писало, јер би ту дете најприје мотрило, а не