Učitelj

108 Учитељ

могу ученици да до краја схвате и просуде с етичке или моралне стране. Под схватањем таквога штива разумемо оно, што може дете, да с психолошке стране просуди, т. ј. такве догађаје и чине, којима оно може да установи мотиве као подлогу на етичко просуђивање. Превладавати морају позитивни примери, а морална тенденција не смије да буде очита, па ни натукнута. С естестске стране треба да буде та грађа толико јака, да може снагом своје лепоте навратити дух детета на размишљање и просуђивање логађаја, чина и људи, који у изнесеним догађајима учествују или другим речима, естетска страна треба да приказана лица издигне у фантазији деце као примјере, које ће она следити у раду и владању према онима, који се налазе око њих.

У овом делу језичне обуке не смемо заборавити никако још једно вредно узгојно средство, а то је гајење смисла за читање и лепе поучне књиге, што треба да буде основ даљњему самосбразовању нашега човека. Нарочито треба то у обзир узети у оним основним школама, које се налазе по селима и из којих деца прелазе у живот, и не полазе средњих школа. С обзиром на овде истакнуто ваља да наша обучна основа одреда неке установе о приватној лектири ученика, које ће имати своју вредност од најнижега годишта. Побудимо ли љубав за књигу, учинили смо веома много за узгајање и образовање нашега човека. Обучна основа треба зато, да одреди читање дечјих листова и књига, које треба да набављају имућнији појединци и школа за ученичку књижницу. Учитељ треба да води евиденцију о тој приватној лектири ученика и да у извеним размацима времена поведе с ученицима разговор о прочитаним стварима. У таквој прилици могу се узорне ствари и заједнички читати, а на основи овако заједнички прочитаних ствари, ваља увек повести разговор, који ће ученицима дати прилике да извјеште свој дух за разумно читање лијепе књиге.

Наш народ треба да заволи и популарну поучну књигу, па и то мора обучна основа нарочито у обзир узети и уставити, да таква штива подају читанке и уџбеници, па да се и оно гаји као приватна лектира, на основи које треба разговором развијати способност за разумно читање поучне књиге, нарочито поучне књиге из господарства, кућанства узгајања деце па онда и из осталих наука потребних човеку за схва-