Arhiv UNS — Listovi stranaka
neće prestati sve dok nacija vrši tu svoju funkciju zbog koje зе u istoriji Ijudskog društva i oformila, ~tj. sve dotle dok napredak produktivnih snaga i socijalističkih odnosa ne bude tu funkciju ргеrastao." Mogla bi se ovde i dalje nabrajati još mnoga značajnija mesta koja označavaju veću ili manju naučnu novost u izučavanju sociološke tematike vezane za naciju i nacionalno pitanje. No, s obzirom na osnovni cilj ovog informativnog osvrta to nije potrebno. Pa ipak, posebno treba istaći novu definiciju nacije koju je autor dao i koja znači uspešno prevazilaženje Staljinove odredbe nacije, којз je i u našoj najnovijoj sociološkoj literaturi bila prećutno prihvaćena. Za Kardelja je nacija „specifična narodna zajednica, nastala na osnovu društvene podele rada epohe kapitalizma, na kompaktnoj teritoriji i u okviru zajedničkog jezika i bliske etničke i kulturne srodnosti uopšte.“ Treba na kraju podvući da je Kardeljeva knjiga posvećena, pre svega, analizi rađanja, afirmacije i istoriskog kretanja slovenačke nacije, njene oslobodilačke borbe, puteva i perspektiva njenog daljeg razvitka u okvirima zajednice jugoslovenskih naroda. Kroz obeležavanje „čvornih tačaka“ u tome procesu, kao što su bile Reformacija i slovenacke seljačke bune, Kardelj je pokazau i njihovu ulogu u unutrašnjem povezivanju slovenačkog naroda, koje je omogućilo i nastajanje moderne nacije. Međutim, nije bila svrha ovog prikaza da ulazi u tu materiju, već da istakne Kardeljev doprinos marksističkoj razradi problema od šire i opšte važnosti. Uzeta u ćelini Kardeljeva monografija pretstavlja značajno naučno delo u kome je pokazano kako treba koristiti dijalektički metod u izučavanju savremene društvene stvamosti i osvetljavanju istoriskih izvora savremenih zbivanja. Nema sumnje da će takvim svojim kvalitetima ovo delo izvršiti blagotvorni uticaj na našu mladu nauku o društvu i istovremeno služiti našim društveno-političkim snagama' za što pravilniju orijentaciju u njihovoj aktivnosti.
Dr Ilija Stanojčič
O RADU NA ISTORIJI NAŠEG RADNIČKOG POKRETA I SAVEZA KOMUNISTA JUGOSLAVIJE
Istoriska odjeljenja CK SKJ i CK republika u svom dosadašnjem radu prikupila su i pripremila za naučna istraživanja bogatu građu iz istorije naše Partije i radničkog pokreta partiska dokumenta, novine i časopise, sjećanja pojedinih rukovodilaca i veterana radničkog pokreta i Partije, dokumenta iz arhive Komin-
86
SOCIJALIZAM