Ekonomist

466

svojih članova, da po nalozima istih vrši isplate i druge poslovne transakcije, uključivo posredovanje kod berzanskih poslova, kao i da za svakoga posreduje kod kupnje i prodaje državnih vrednosnih hartija.

Ugarska je centrala Novćanih Zavoda osnovana u obliku akcionarskog drušiva, koje ima dve vrste akcija: serije A i serije B. Akcije serije A preuzimaju novčani zavodi u ražmeru njihovom sopstvenog kapitala. Cvaka akcija glasi na nominalu od 400. kruna, a па svakih 950.000. — Iz vlastitih kapitala иСјапјеп поусат zavod treba da upiše po jednu akciju. Uplata je dozvoljena u deset beskamatnih godišnjih obroka. Akcije serije B (50.000. po 4000.—K) preusela je država i odmah uplatila. Sem toga država je Centrali Novčanih Zavoda stavila ma raspolaganje naročili rezervni lond za podupiranje i saniranje поусапћ zavoda, koji služe javnom interesu, a koji se fond snabdeva sa 10%, gSodišnjeg čistog dobitka. Sem toga stvara se 12 godišnjeg dobitka i redovni rezervni fond za pokrivanje vanrednih gubitaka. Članovi Centrale mogu biti: 1) Akcionarske banke; 2) Opštinske, odnosno gradske štedionice, kao ı — dozvolom ministra Jinansija-Hlhale stranih novčanih zavoda u zemlji: 3) Samostalne zadruge, koje se bave bankarskim poslovima; 4) Novčani zavodi, koji baziraju na specijalnim zakonima; o) Blagajne zadužbina i G) državni era.

Članstvo po mađarskom zakonu u Centrali Novčanih Zavoda nije obligatno, već dobrovoljno, uo zakon određuje, da mogu primiti uloge na štedne knjižice samo ćlanovi Centrale; isto tako može se i državni i opštinski novac kao i novac koji se nalazi pod skrbništvom, polagati na uložne knjžice, ili na tekuće račune samo kod novčanih zavoda učlanjenih kod Centrale. Sem toga, za kaucije i uopšte kao zaloga za državni novac ili novac autonomnih ustanova, lideikomisa i depozita, dalje za novac sirotinjski i pod skrbništvom, mogu služiti samo vrednosne hartije odnosno uložne knjižice, koje su izdane od sirauč novčanih zavoda, učlanjenih kod Centrale. Dozvole za otvaranje novih Hiliala novčanih zavoda izdaje samo Centrala Novčanih Zavoda u Budimpešti, pak je stoga za upis firme jedne filiale potreban njen pristanak. Da bi zaklučak glavne skupštine, koji se odnosi na prenos sedišta kojeg novčanog zavoda ili na povišenje kapitala, imao vrednost, i da bi se mogao uneti u irgovački registar, potreban je prethodni pristanak Centrale Novčanili Zavoda n Budimpešti. Svaki upis u·