Filatelista

Za Jugoslaviju dajem zapadnu i istočnu Еуго-

pu, može otkup. Geergijević, i Beograd, Nemanjina 21/V.

Recherche Yougoslavie Yvert No 643/54, 627/29, 659/69, 660/64, 680/91 Donne Yougoslavie et pays d'Europe Offres serieuses.

Georgijević, Nemanjina 21/V, Belgrade, Yougoslavie.

Tražim tematiku Albanije, Bugarske, DDR, Mađarske i kosmos celog sveta. Nudim ČSSR i SSSR. Samuel Olejar, Šid, Masarikova 1.

Menjam Franju — stara Bosna čista serija u odličnom stanju, vrednosti od 1, 2, 3 i 5 kruna blago falcovane, tražim čisto. Esperanto, Železnica blokove, padobrance i planinare.

Milinković Spasoje, Beograd, Kamčatska 6.

Iz AUTOMATA poništene kupujem ili menjam do 500 komada bez obzira na vrstu vrednosti. Ponuditi (može i manje).

Branko Dimić, Beograd, Kralja Milutina 11.

Tražim marke Austrije, Nemačke, Švajcarske, Lihtensteina, Vatikana i Lombardije. Dajem u zamenu govitete ili novac. Molim ponude.

Hrabrovski Ladislav, Novi Sad, Doža Đerđa 5

PRIGODNI KOSMOS KOVERTI SFS

Savez filatelista Srbije izdaje Spomen KOSMOS Koverte, posvećene Prim letovima u kosmos, ili pak godišnjacima poletanja, sa prigodnim žigovima. Do sada su izneta tri koverta, i to:

KOSMOS I u tiražu od 1.500 komada, kao i Spomen žig povodom prvog izlaženja kosmonauta

iz kosmičkog broda u vasionu (VOSHOD 1II, 18, III 1965. g.).

оз

Koverat je u crveno-svetlo-plavoj boji i prikazuje kosmonaute Leonova i Beljaeva, kao i njihov kosmički brod.

KOSMOS II u tiražu od 1.500 komada sa Spomen žigom povodom uspešnog izlaženja američkog kosmonauta iz kosmičkog broda u vasionu (GEMINY IV, 4. VI 195. g). Koverat je u ej svetlozelenoj boji sa likovima kosmonauta AJTOM I M VILOM i slikom kosmičkog broda.

KOSMOS TIIT u tiražu od 1000 komada, sa Spomen žigom povodom prvog susreta dva broda u vasioni (СЕММУ VI i GEMINY VII, 15. XII 1965. 2.). Koverat je u narandžastoj boji i prikazuje kosmoпаше ти, Staforda, Bormana i Lovela i njihova dva kosmička broda.

Savez filatelista SrDiiČ priprema nova izdanja KOSMOS koverata sa željom da zainteresuje filateliste sa ovom novom, ali lepom i interesantnom temom, kao i da upotrebi zbirke skupljača kosmos koverata jednim domaćim izdanjem, za koje se veruje da pošta je sve терена о Пије približavanjem jubilarne 1967. godine, kada BEOGRAD — domaćin »SVEMIRSKIH« gostiju okuplja elitu svemirskog sveta, od poznatih naučnika do kosmonauta na XVIII. kongresu međunarodne astronautičke organizacije. Zainteresovane podružnice i filatelisti mogu koverte dobiti po ceni od 120 starih dinara po komadu. Adresa: Savez filatelista Srbije, Beograd, Sremska 6/IV.

MARKA SSSRA POSVEĆENA JUGOSLAVIJI

U Sovjetskom Savezu puštena je 30. decembra jedna spomen marka, posvećena 20-godišnjici proglašenja Republike u Jugoslaviji. Marka je u vrednosti od 6 kopejki, višebojna i prikazuje kartu Jugoslavije, zastavu i građevinu.

Pretplata se šalje na žiro račun: Filatellsla 601 - 8 - 276—. Beograd.

Preštampano iz »Ekspresa«

PRIGODNI POŠTANSKI ŽIGOVI JUGOSLAVIJE

Govoriti o prigodnim poštanskim žigovima na tlu Jugoslavije do kraja Prvog svetskog rata tj. do stvaranja Države SHS, znači govoriti o prigodnim žigovima na području tadašnje Kraljevine Srbije, odnosno Bosne i Hercegovine i drugih pokrajina Jugoslavije koje su bile u sastavu tadašnje AustroUgarske monarhije. U nezavisnoj Kraljevini Srbiji bio je samo jedan prigodni poštanski žig i taj Dpotiče iz 1908. godine, a njime je bio obeležen poznati Trojički Sabor, skup koji je održan te godine na rečnom ostrvu Adi Ciganliji kraj Beograda na kome su sc sastali mnogobrojni slavenski novinari, i kada im je simbolično bila ova ada ustupljena za vremc kongresa za njihovu slobodnu teritoriju. Bosna i Hercegovina u prvoj deceniji ovog veka imala je jedan prigodni poštanski žig u privremenoj pošti (Postablage) na opštoj izložbi u Brčkom, a u toku carske posete Franje Josipa I Bosni i Hercegovini, crvene poštanske žigove u svim mestima koja je on posetio. Takođe bila je obeležena trogodišnjica pogibije Prestolonaslednika Franje РЕегаnanda ı njegove supruge Sofije u Sarajevu 28. juna 1917. godine sa dva prigodna poštanska žiga 1 за nekim redovnim poštanskim žigovima u crvenoj boji. U Sloveniji prvi poštanski prigodni žigovi pojavili su se u Kopru 1910. godine povodom opšte izložbe, dok su u Ljubljani, kao i u Zadru u Dalmaciji bili prigodni poštanski žigovi kao u centrima ргоvincija, povodom jubileja cara Franje Josifa 1908. godine

Stvaranjem Država Srba Hrvata i Slovenaca (docnije Kraljevine Jugoslavije) od 1918. godine pa do izbijanja Drugog svetskog rata broj prigodnih žigova iz godme u godinu raste. Poslednjih godina trece decenije njih ima na desetine. Najviše ih jc posvećeno raznim „kraljevskim posetama, kao i dr-

23

žavnim susretima i sokolskm sletovima. Pored sokolskih takmičenja i druge sportske manifestacije obeležavane su prigodnim poštanskim žigovima kao na pr. u dva navrata Balkanske sportske igre (1934. i 1938. godine), Evropski šampionat u veslanju u Beogradu 1932. godine koji je svakako jedan od najređih prigodnih žigova u tematici Evrope a pojavljuje se u crnoj i crvenoj boji, zatim otvaranje Mamutske skakaonice u Planici u Sloveniji, prvog оvakvog objekta u svetu za smučarske letove 1936. godine i niz drugih sportskih događaja. Više prigodnih žigova posvećeno je invalidskim organizacijama, kao i proslavama većih istorijskih jubileja: 550 godina Kosovske bitke 1939. godine, proslava Kajmakčalanske bitke iz prvog svetskog rata sa dva prigodna Žiga, zatim Sokolski slet posvećen 20godišnjici atentata u Sarajevu 28. juna 1934. godine atd. Neki prigodni poštanski žigovi su dobrotvorni, kao što je slućaj sa Borbom protiv tuberkuloze 1940. godinc.

U toku Drugog svetskog rata u godinama okupacije bilo je više žigova u raznim delovima пазе zemlje u glavnom sa propagandnim karakterom okupatora ı težnjama da se na ovim Žigovima što ubedijivije prikaže uzurpacija i raskomadanost Jugoslavije. Po neki od njih namenjen i akcijama Crvenog krsta ili drugim akcijama povodom ratnih rušenja i problema izbeglištva.

Od završetka Drugog svetskog rata iz godine u godinu broj prigodnih žigova je naglo rastao, tako da u poslednjih 5 do 6 godina svakog trećeg dana u Jugoslaviji se pojavljuje po jedan prigodni poštanski Zig. Tematika ovih prigodnih poštanskih žigova je raznovrsna, a kroz nju se traže najrazličitiji oblici i likovna rešenja. Prvi poštanski žigovi u Demokratskoj Federativnoj Jugoslaviji su iz aprila