Filatelista

OKUPACIJA JUGOSLAVIJE U DRUGOM SVETSKOM RATU

Posle sloma u aprilskom ratu 1941. godine, teritorija Jugoslavije raskomadana je između sila osovine i njihovih satelita, pri čemu su pojedina područja direktno pripojena, pojedina okupirana, a od ројеdinih su formirane »nezavisne« države.

Nacistička Nemačka pripojila je deo Slovenije, dok je pod okupacijom držala deo Srbije sa Banatom. Italija je pripojila preostali deo Slovenije, delove Dalmacije u Riječko-kupskom području, teritoriju od Zadra do Splita i Boku Kotorsku, a okupirala je Crnu Goru koja je naknadno proglašena za »nezavisnu kraljevinu« pod italijanskim guvernerom. Osim toga, Italija je Albaniji, kojia je od 1939. bila »ujedinjena« sa njom, pripojila manje delove Crne Gore i Makedonije, kao i deo Srbije u oblasti Kosova. Bugarskoj je dodelien veći deo Makedonije, i delovi Srbije, a Mađarska je pripojila Bačku, jugoslovenski deo Baranje i manje delove Hrvatske i Slovenije u oblasti Međumurja. Od preostalih delova Jugoslavije formirana je tzv. »Nezavisna država Hrvatska« (vidi preglednu kartu podele i okupacije Jugoslavije u II svetskom ratu).

Na područjima koja su prisajedinjena Nemačkoj, Mađarskoj i Bugarskoj uvedene su u opticaj kursirajuće poštanske vrednosnice ovih zemalja, te posebnih izdanja celina za njih nije bilo. Za Srbiju pod nemačkom okupacijom emitovane su posebne celine, a izvesna izdanja lokalnog karaktera postoje i za područja koja je Nemačka zaposela posle sloma Italije 1943. godine (Ljubljanska pokrajina, Zadar, Crna Gora i Boka). Na područjima koja je prisajedinila i okupirala Italija, prvih dana pojavila su se izvesna lokalna izdanja, koja su izrađena bez znanja nadležnog italijanskog ministarstva, ali su tolerisana (Slovenija, Crna Gora — prvo izdanje), a za Crnu Goru emitovano ie i posebno, državno, izdanje (sa pretiskom u ćirilici „ДРНА ГОРА", Џ tzv. NDH emitovana su opšta izdanja, a posle sloma Italije javlja se i lokalno izdanje za Šibenik. Osim toga poznata su i neka neslužbena, kao i izdanja nepoznatog porekla (vidi Dodatak).

OKUPACIJA SLOVENIJE U DRUGOM SVETSKOM RATU A. ITALIJANSKA OKUPACIONA IZDANJA

1941., 27. april. Provizorno izdanje dopisnih karata; | dopisne karte Kraljevine Jugoslavije br. 31 (Petar TI | — mali format) i br. 34 (Petar II — veliki format), sa crnim pretiskom »Co. Ci.« preko vrednosne oznake; knjigotisak štamparije »Merkur« u Ljubljani.

171 din., zelena (br. 31) „ - . . 120— _150.2) 1 ап, хејепа (бг. 30). . . . . 80— 120I sa ručnim gumenim pretiskom 150— 200—

Karta br. 21 pretisnuta je gumenim pretiskom ljubičaste do crnoljubičaste boji koji je inače upotrebljavan u finansijskoj direkciji za preštampavanje taksenih maraka, a poštanske marke i celine pretiskivane su na molbu trafikanata i drugih privatnih lica. Prema nekim autorima ovaj žig je korišćen i u štampariji »Merkur« i Glavnom depou, za iste svrhe.

Važile do 10. maja, i ponovo od 15. maja do 26. juna 1941.

16