Gledišta

Demokratski centralizam kao princip pohtičke organizacije. BUDO ŠOSKIC: Značaj i aktuelnost razvijanja demokratskih odnosa u SKJ. U svom prilogu diskusiji „Demokratski centralizam u uslovima preobražaja SKJ”, koju je organizovala Redakcija časopisa „Socijalizam” u septembm 1967, Budo šoškić je istakao značaj i aktuelnost razvijanja demokratske suštine i dosledne primene principa demokratskog centralizma u savremenim uslovima. U izlaganju on je, između ostalog, rekao: „Kada je reč o jedinstvu pogleda i disciplini, veoma je važno da se stalno ima u vidu da jedna logjka važi za sfem idejnog stvaralaštva, za proces naučnog i teorijskog saznavanja istine, a dmga logika važi za sfem idejno-pohtičke akcije. Da bi komunistička avangarda teorijski i idejno prednjačila, da bi osmišljavala samoupravnu draštvenu praksu i svojim pogledima bila ispred tekuće prakse, da bi videla dublje i dalje od ostalih, u njoj je neophodno idejno stvaralaštvo kao kontinuelan i nesmetan proces, kao stalno kritičko ocenjivanie vlastite prakse i ranije dostignutih saznanja i važećih stavova, kao neprekidna fermentacija mišljenja. Misaona i idejna stagnacija dovodi u pitanje avangardnu ulogu komunističkog pokreta. Iz toga proizlazi zakIjučak: kada je reč o idejnom stvaralaštvu i razvijanju teorijskog mišljenja, naravno sa pozicija marksizma i socijahstičkog progresa, onda tu ne može da važi disciplina u mišIjenju, jer bi to protivrečilo suštini naučnog socijalizma. Svaki pripadnik komunističkog pokreta treba da ima punu slobodu i najšire uslove za idejno stvaralaštvo, za dublje prodiranje u suštinu objektivnih društvenih kretanja i protivrečnosti, za misaono prevazilaženje važećih pogleda, za sugeriranje rasprava o problemima koje život nameće. |stovremeno, u političkoj organizaciji kakav je Savez komunista neophodno je razvijati takve odnose i navike da se mišljenja pojedinih komuni-

sta, pa i tekstovi i govori članova rukovodstava SKJ, tretiraju kao njihova lična mišljenja, ukoliko rezultati njihovifa analiza i njihovi pogledi nisu usvojeni od Saveza komimista, sve dok ne postanu sastavni deo njegove idejne i političke platforme.”

SOCIOLOGIJA SELA br. 17/1967.

Prof. dr RUDOLF BIĆANIC: Poljoprivreda i stručnjaci za političke nauke; JOSIP ANIC: Informiranost i stavovi neposrednih proizvođača u poljoprivredno-industrijskim kombinatima; ADOLF MALIĆ: Problemi prostome organizacije iskorištavanja zemljišta; VOJISLAV ĐURIC: Neke prostome posledice socijalnih procesa u vojvođanskom selu. Prof. dr RUDOLF BIĆANIC: Poljoprivreda i stmčnjaci za političke nauke. Po rečima autora, zadatak njegovog istraživačkog rada, koji je izložen u napisu, bio je „.. .da ispita kako bi trebalo da se stmčnjak pohtičkih nauka ponaša u izučavanju poljoprivredne pohtike pod različitim uvjetima... Postoji toliko različitih tipova poljoprivređe da dihotomija razvijene nerazvijene zemlje naprosto ne može zadovoljiti potrebe znanstvene analize, a najmanje anahze sa stajališta političkih nauka. Treba razlikovati seljaka od farmera, poljoprivrednog radnika i stmčnog agronoma. Postoje sovhozi i kolhozi i agrobiznis, a da ne govorimo o feudalnom plemenskom uređenju i seoskoj zajednici u kojima se odvija poljoprivredna djelatnost. Švaka od tih određenih vrsta institucionalne organizacije ima svoj poseban proces donošenja odluka, ima različite ciljeve poljoprivredne djelatnosti i različita sredstva kojima te ciljeve može postići. Za svaku od njih postoji dmgi optimalni tip poIjoprivredne pohtike. PostavIja se pitanje: kakvo djelovanje razviti u tim različitim draštveno-ekonomskim i pohtičkim sistemima, a pogotovo kad se radi o tome da se obra-

174