Gledišta

osnovnu tendenciju njegovog razvoja. Uključujući u_ sebe dva čvrsto povezana pola ona obuhvata i njihoroi uslovljenost i uzajamnu negaciju u kontinuiranom, aktivnom međusobnom odnosu. Razume se, uočavanje te protivrečnosti ne znači i njeno ukidanje. Engels je konstatovao da zakon dijalektičkih protivrečnosti nije samo metod dubokog istraživanja stvari, već i metod kretanja misli, pojmova o tim stvarima, tako da on opredeljuje logičku strukturu naučne analize. U pogledu postavljanja naučne hipoteze koja če biti izraz osnovne protivrečnosti socijalizma kao unutrašnjeg pokretača postoje vrlo velike razlike. Prikaz svih tih stavova zahtevao bi mnogo prostora. Od vrlo rasprostranjenog mišljenja u sovjetskoj stmčnoj literaturi koje se formuliše kao protivrečnost između dostignutog nivoa proizvodnje i idmštvenih potreba (što nikako nije differentia specifica socijalizma), preko isticanja osnovnog impulsa, koji daje odnos nivoa i stmkture proizvodnje i platežno sposobne tražnje, sve do suprotstavljanja umnog i fizičkog, proizvodnog i neproizvodnog rada dobili smo čitav spektar stavova. Po mom mišljenju, najbliža cilju je definicija koja ključni odnos 'sistema formuliše kao protivrečnost između društvenog karaktera proizvodnje i dmštvenog i privatnog karaktera prisvajanja. Primarni zadatak političke ekonomije kao nauke sastoji se u tome da osnovnu ćeliju socija Ii s tičkog načina proizvodnje rad, udruženi rad, oslobodi nedijalektičkog tretmana, jer on nije samo jedinstvo, već odnos polova koji izražava tu osnovnu protivrečnost. Ova prividna harmonija ogleda se u previđanju svih onih protivrečnosti u okvirima samoupravnih asocijacija (bez obzira na to da li se one posmatraju kao privredne organizacije ili kao šire granske stmkture) i isticanju jedinstvenosti cilja socijalističkog robnog proizvođača, što se pokazuje u maksimalizaciji dohotka. Takav stav se reperkutuje i na teorijsku odredbu ličnog dohotka. Naime, neka specifična rešenja našeg privrednog sistema, a posebno kategorija dohodak, uneli su nove aspekte u definiciju kardinalnih pojmova političke ekonomije, ali su istovremeno doprineli i tome da se kategorija lični dohodak počne tretirati na jedan specifičan i, po mom mišljenju, uprošćen način koji je stavio akcenat na njegovu ulogu u svojstvu elementa raspodele, dok je sasvim zanemario primarni aspekt obezbeđenje rcprodukcione vrednosti asocirane radne sposobnosti, odnosno onog dela ukupnog društvenog proizvoda koji se, u skladu sa opštim istorijskim pretpostavkama, objektivno

1569

PfULOG ISTRAŽIVANJU TEOKJUSKIH OSNOVA LICNOG tMJHOTKA