Godišnjak Kralj. Srba, Hrvata i Slovenaca za 1926 god.

26 GODIŠNJAK KRALJEVINE S. H. S.

ОБАМА .. CENTRALNA UPRAVA.

Sistem vladavine.

Država Srba, Hrvata i Slovenaca je ustavna, parlamentarna i nasledna monarhija.

Zakonodavnu vlast vrše Narodna Skupština i Kralj zajednički. Маrodnu Skupštinu sastavljaju poslanici, koje narod slobodno bira opštim, jednakim, neposrednim i tajnim glasanjem, sa predstavništvom manjina. Na svakih 40.000 stanovnika bira se po jedan poslanik. Ako višak stanovnika u jednoj izbornoj jedinici bude veći od 25.000, bira se i za taj ostatak jedan poslanik. Narodna Skupština bira se na 4 godine.

izvršnu vlast vrši Kralj preko odgovornih ministara, po odredbama ustava. Uprava u Kraljevini vrši se po oblastima, okruzima, srezovima i opštinama. Podela na oblasti vrši se zakonom prema prirodnim, socijalnim i ekonomskim prilikama. „Jedna oblast može imati najviše 800.000 stanovnika. Dve ili više manjih oblasti mogu se spojiti u jednu veću. Konačnu odluku o tome donose oblasne skupštine dotičnih oblasti. No i takva oblast ne može imati više od 800.000 stanovnika.

Na čelu svake oblasti nalazi se veliki župan, koga postavlja Kralj i koji upravlja preko državnih organa poslovima državne uprave u oblasti. Za poslove mesnog, opštinskog, sreskog i oblasnog značaja ustanovljava se mesna, opštinska, sreska i oblasna samouprava uredjena na načelu izbornom. U krugu rada samoupravnih oblasnih uprava spadaju ovi poslovi:

1. Oblasne finansije: a) utvrdjivanje oblasnog budžeta, b) raspolaganje oblasnim dažbinama koje se na osnovu zakona daju oblastima za pokriće oblasnih rashoda;

2) Oblasni javni radovi kao i gradjevinski propisi;

3) Staranje o unapredjenju oblasnih privrednih interesa: ratarstva, sto čarstva, vinograđarstva, voćarstva, šumarstva, rečnog i jezerskog ribarstva, lova, kao i o tehničkim poljoprivrednim poboljšanjima;

4) Uprava oblasnim imanjima;

5) Briga o narodnom zdravlju u oblasti kao i o svima ustanovama, kojima se unapredjuje zdravstveno stanje u oblasti;

6) Briga o socijalnim zadacima u oblasti;

7) Oblasne humane ustanove;

8) Oblasne saobraćajne ustanove; ,

9) Saradjivanje na unapredjenju prosvete u oblasti;

10) Saradjivanje na stručnom obrazovanju u oblasti;