JUS standardizacija

lje ljudi ili do opasnosti nastupanja znatnije materijalne štete. Za ova krivična đela odredjene su oštre sankcije, naročito ako dodje do teške telesne povrede ili smrti jednog ili više lica, ili do imovinske štete velikih razmera.

Kao privredni prestup, ili prekršaj utvrdjene su i sankcionisane i druge, zakonom odredjene povrede ovih propisa.

U pogledu primene ovog zakona u hemijskoj industriji potrebno je ukazati na sleđeće:

– kao što je napred istaknuto, samo mali. broj ođređaba ovog zakona neposredno se primenjuje; primena načela utvrdjenih ovim zakOnom ostvaruje se putem standarđa i propisima čija su sadržina i donošenje utvrdjeni ovim zakonom;

-– ovaj zakon odnosi se na veoma široko područje, tako da sam zakon ne rešava, niti daje smernice za rešavanje specifičnih problema odredjenih industrija;

-– koncepcija ovog zakona uključuje koncepciju integralne standardizacije - _ sa ovog aspekta može se razmatrati njegova primena u hemijskoj industriji.

Integralna standardizacija obuhvata:

"

- Osnovne proizvode sa simultano specificiranim zahtevima kvaliteta za sirovine, poluproizvode, komponente, opremu i redosled operacije;

- Mašine, instrumente, jedinice i delove radi povezivanja njihovog serijskog izlaza i osiguravanja jedinstvenosti konstrukcije u proizvodima koji su izradjeni za različite namene, radi olakšavanja njihove izrade i održavanja. Integralna standardđdizacija se takodje koristi za mašine koje sačinjavaju integralni tehnološki kompleks radi unapredjivanja radnih karakteristika i mogućnosti njihovog prilagodjavanja raznim funkcionalnim zahtevima.

Ukratko, integralna standardizacija osigurava: kooperaciju izmedju raznih. industrija radi ostvarivanja višeg kvaliteta; razvoj teorije i metoda standardizacije na principima sveobuhvatnosti i rešavanja problema standardizacije; preduslov za širok opseg automatskih informacija i sistem kontrole u standardizaciji." (Dr. sc. Milan Spasić, dipl. ing. - pomoćnik direktora Saveznog zavoda za standardizaciju: "Integralna standđardizacija i mesto integralne standardizacije", referat na savetovanju "Udruženi rad i standardizacija", Beograd, oktobar 1978. godine /Zbornik referata/).

Hemijska industrija je danas u svom punom zamahu, pa je čak i u okviru ovako koncipiranog integralnog pristupa stanđardizaciji teško dati jedinstveni pristup primeni integralnog koncepta standardizacije u ovoj oblasti. Pronalaskom novih supstanci,. kojima se u mnogim područjima zamenjuju

klasični, prirodni materijali, hemijska industrija dala je najneočekivaniji i najrevolucionarniji doprinos snabdevanju industrije potrebnim materijalima. Još nisu poznate krajnje granice mogućnosti hemijske industrije u otkrivanju novih izvora materijala na bazi već danas poznatih naučnih načela, pa je zbog toga teško definisati i hemijsku industriju kao takvu. Odgovor na pitanje "Šta je hemijska industrija?" dao bi odgovor i na pitanje "Šta je to stanđarđizacija u hemijskoj industriji?", ili tačnije — Šta je predmet standardđdizacijeu ovoj industriji? Naučna otkrića i njihova primena u ovoj industriji stvara osnove za primenu novih materiJala koji zamenjuju prirodne materijale u čitavom nizu područja industrijske proizvodnje - u tekstilnoj industriji, u gradjevinarstvu, u industriji nameštaja, u. oblasti antikorozione zaštite, izolacionih materijala, itd. - nabrojana su samo neka područja. Zbog toga, integralni koncept standardizacije u hemijskoj industriji moguće je danas dati samo na primeru jednog dela te industrije, i ovde će bžti učinjen pokušaj da se prikažu nivoi i predmet standardizacije - u smislu Zakona o standardizaciji - na ovom području.

Hemijska industrija

(vrsta akata - predmet regulisanja - nivo regulisanja)

Pravilnici o tehničkim normativima

Predmet regulisanja: - USLOVI I ZAHTEVI ZA:

-– obavljanje istraživačkih radova;

- razradu ležišta;

- eksploataciju ležišta;

- transport, izgradnju i održavanje postrojenja;

–- preradu (rafinerije);

– proizvodnju (petrohemija);

- promet, prevoz, transport, skladištenje i manipulaciju nafte, deriva= ta i gasa;

-– instalacije (proizvodni pogoni, skladištenje, transport);

- TEHNIČKE MERE ZAŠTITE:

- od požara, eksplozija, tehničko-tehnoloških nezgoda, elementarnih nepogoda, i nezgoda izazvanih vanrednim uslovima;

– Života i zdravlja radnika u radnoj sredini;

– životne sređine;

– materijalnih dobara;