JUS standardizacija
„TEKSTIL, STANDARDIZACIJA, PROPISI”
Kao poseban izvod i sastavni deo najavljenog autorskog rada, Stanka Savića „PRIRUČNIK O STANDARDIZACIJI TEKSTILA”, pojavila se publikacija u izdanju Društva inženjera i tehničara tekstilaca grada Beograda: „ Tekstil, standardizacija, propisi”. Pisana veštom rukom stručnjaka praktičara sa velikim iskustvom i poznavanjem problema u udruženom radu, publikacija je ograničena na proizvođačke specifikacije, uverenja o kvalitetu i ateste, kao dokumente koji predstavljaju važan integralni deo standardizacije u oblasti tekstila. Namena ove publikacije jeste da se obrade i učine dostupnim širokoj javnosti tri osnovna problema u oblasti tekstila. Prvi problem je povezan sa proizvođačkim specifikacijama, U publikaciji su na vrlo promišljen, pristupačan i, „standardizerski” način, obrađeni i tipizirani dokumenti sa svim potrebnim podacima i karakteristikama koje treba da sadrži proizvođačka specifikacija. Sve organizacije udruženog rada, bez obzira da li imaju službu ili stručnjake koji se posebno ili profesionalno bave standardizacijom, mogu iz ovih dokumenata lako da donesu svoje proizvođačke specifikacije i da uspostave evidenciju o njihovom izdavanju Za koju su obavezne prema naredbama.
Drugi problem, koji je obrađen ovom publikacijom, odnosi se na uverenja o kvalitetu. Naredba o tekstilnim proizvodima iz uvoza, koji u prometu moraju biti snabdeveni uverenjem o kvalitetu, obavezuje uvoznike i distributere da bez proveravanja kvaliteta tekstilnih proizvoda i pribavljanja uverenja o kvalitetu, kojima se garantuje da isti zadovoljavaju propisane uslove, ne mogu iste stavljati u promet. U publikaciji se za razne vrste
206
tekstilnih proizvoda, od sirovina do konfekcije, daju obrasci koji su konkretizovani i tipizirani u najvećoj mogućoj meri. Uverenja o kvalitetu se dele u tri osnovna dela: a) prikaz opštih podataka o partijama, količinama, isporučiocima, uvoznicima itd.; b) prikaz rezultata ispitivanja za svaki artikal ili grupu artikala, pri čemu je izvršeno tabelarno prikazivanje svih svojstava koje pri ovome treba ispitati, bilo prema JUS standardima ili nekim drugim uslovima; c) davanje zaključaka o usaglašenosti sa jugoslovenskim standardima ili nekim drugim zahtevima. Razrađujući oblik i detalje uverenja o kvalitetu sa gledišta ove tri grupacije zahteva i podataka, i iznošenjem konkretnog primera pribavljanja uverenja o kvalitetu za tkanine iz uvoza, dat je nesumljivi doprinos unificiranju i ubrzavanju postupaka i rada na utvrđivanju kvaliteta tekstilnih proizvoda pri uvozu. Treći problem, koji se obrađuje, odnosi se na obavezno atestiranje vune, pamuka i jute. Publikacija obrađuje standardizovanje obrasca za atestiranje, atesta, sa svim potrebnim detaljima i to za vunu, pamuk i jutu i sistematizovanje prikazivanja podataka na: a) podatke o isporučiocu, ovlašćenoj organizaciji, uvozniku, kao i o zaključku da li određeni proizvod odgovara ili neodgovara propisanom kvalitetu; b) podatke o količinama (bruto-mase, masi tare, ambalaže); c) izveštaj o ispitivanju pojedinih karakteristika kvaliteta i opšti zaključak o isporuci kao celini. Sve ovo u ovoj oblasti predstavlja jedan doprinos unapređenju standardizacije.
Publikacija se može nabaviti preko Društva inženjera i tehničara—tekstilaca grada Beograda, 11000 Beograd, kneza Miloša 9, po ceni od 700.— dinara.
Standardizacija, 1982./br. 2-4