Nova Evropa

Omladinski glasnik.

Naši studenti u Nemačkoj, Kiel, koncem avgusta 1923.

Naše još neuredjene domaće prilike, još neusavršene visoke škole (kao naprimer medicina i tehnika) i prenatrpanost na postojećim fakultetima, pa i skupoća, — sve to prisililo je našeg studenta da potraži tudje univerze, u inostranstvu, najviše u Austriji, Nemačkoj, i Poljskoj, zemljama sa »slabom valutom«, a onda i u Češkoj i Francuskoj {naročito oni sa državnim sftipendijama), Prvih godina nakon oslobodjenja, većina naših djaka odlazila je na studije u Češkoslovačku, gde ih još i danas nalazimo u većem broju ; ali posle, nakon znainog porasta češkoslovačke krune i pada našeg dinara, jatomice su se vraćali natrag ; ti bi onda ili ostajali kod kuće ili potražili koju drugu inostranu državu gde se i sa našim bednim dinarom dade živeti, Tako je nastalo »en gros« useljivanje naših studenata prvo u Austriju, a nakon par semestara opet u Nemačku.

U Nemačkoj su još od pre, upravo oduvek, polazili na studije, poradi vrlo dobrih univerza, spremnih i znamenitih profesora, i specijalnih studija za usavršavanje u pojedinoj struci. U Nemačkoj su se školovale, pre Rata, čitave generacije današnjih naših protesora, tehničara, i lekara, Posle Rata, postankom naše nove države, potreba za spremnim ljudima osetila se na svakom koraku, te su se čitave generacije, koje se nalaze u prelazu na univerzu, odlučile poći u inostranstvo, i poimence u Nemačku,

Mnogima, i često baš talentovanijim studentima, nije moguć pristup u inostranstvo radi njihova maferijalnog slabog stanja. Drugi opet, bogati, idu u svet često bez uspeha, jer mnogi od njih probanče semestre i potroše pare, s kojima bi se drugi koji siromašni studenat lepo okoristio i pomogao,

Danas u Nemačkoj studira okruglo oko 1200 naših ljudi, iz cele Jugoslavije, ubrojivši tu sve narodnosti (i Nemce i Madžare), Broj je mnogo prekoračen, jer bi nas po pravu i dozvoli smelo biti u Nemačkoj 250, no prekoračenje se ima pripisati dobroti i zauzimanju našeg počasnog konzula u Berlinu, G, Dr, Wienera. Studenti su raštrkani po čitavoj republici, dok ih najveći broj otpada na Berlin i veće gradove, Od nas ovde najviše nas studira medicinu, a potom tehniku, kemiju, i filozofiju, Od strane Nemaca uživamo izvesne simpatije, koje nemaju za češke i poljske studente, baš kao ni za francuske, iz razumljivih uzroka, No, kako nam se čini, nastala je već opet nova seoba naših studenata iz Nemačke, radi neverovatne skupoće, i usled taksa koje se sada predvidjaju (tako će školarina za budući semestar iznositi nešto oko 5000 dinara), Ako se to obistini, svaki daljnji studij postaje nemoguć, Tad opet, put pod noge, i beži; kuda ? kući?,.. To večno selenje i beganje iz jedne

271