Nova Evropa
Kao što se vidi, kolektivna su gazdinstva do 1921 rasla; naročito se opaža porast u godini 1921, što se objašnjava prisajedinavanjem osnovnoj teritoriji RSFSR različitih krajeva Moji su u svoje vreme bili zauzeti belim armijama [{Sibirija, Donska Oblast, Severni Kavkaz, i t. d,),, te tu uvodjenjem sovjetske vlasti otpočinje i razviće kolektivnih gazdinstava raznih oblika, U 1922 primećuje se naglo opadanje broja kolektivnih gčazdinstava; stvar je u tome, da je u 1921 otpočeo novi pravac na području ekonomske politike u zemlji (NEP), što je prouzrokovalo razvijanje i Jačanje privrede, slobodne trgovine, te su stvoreni ledalni uslovi povoljni za bogaćenje pojedinih seljačkih gazdinstava. Kao rezultat ovoša, gradski stanovnici koji su se bili razmileli po selima, bežeći od besposlice i gladi, te ujedinili u kolektivna gazdinstva, našlo su počeli istupati iz kolektiva i vraćati se u gradove, Novo opadanje kolektivnih gazdinstava, u 1924, u vezi je sa tačnijom registracijom kolektivnih gazdinstava, što je dovelo do pronalaska i likvidacije mnogih lažnokolektivnih gazdinstava, koja su bila organizovana sa ciljem da iskoriste olakšice koje Vlada daje kolektivnom gazdinstvu {oprost od poreza, kredit, i t. d,,, Sem ovoša, u perijodu od 1921 do 1923 (uključivo), povedeni su uveliko radovi na ustrojstvu zemlje sa slobodnim izlazom iz »obščine« na »hutora« i »otruba«, što je namamilo mnoge seljake da izadju iz slabo organizovanih kolektiva pa predju na individualno gdazdinstvo, što je opet prouzrokovalo raspadanje dosta znatnog broja kolektivističkih ćelijica, Ali se dalje, sve do danas, oseća jačanje kolektivističkih Sazdinstava, naročito u 1928—29, u vezi sa naročitom pažnjom Sovjetske Vlade.
U 1928—29, kolektivi su imali ukupno useva па 2', milijona hektara, konja — 176.000, traktora {a vidu konjskih snađa) — 148.000, Opšta produkcija bila je 259 milijona rubalja. Što se tiče socijalnoš8 sastava kolektiva, imamo podatke koji karakterišu najmnosgobrojniju formu — »tovariščestva«:
Grupe g8azdinstva po vrednosti
sredstava proizvodnje: % postotak u »tovariščestvih«: bez sredstava proizvodnje 2,8 do 200 rubalja 22,1 od 200— 400 » 219 » 400 — 800 » 31,9 » 800— 1,600 » . 12,7 više od 1.600 » 2,6
Ovde smo tel letimično dodirnuli neke strane stanja i delatnosti današnjeg ruskog sela. Imalo bi još dosta drugih i opširnijih podataka, sa kojima bi bilo vredno upoznati se.
186