Nova Evropa
Autentični stenografski zapisnik
sudbeme rasprave protivu G. Principa i drugova.
Ovih dana biće objavljene dvije knjige koje nas svojom sadržinom prenose u one sudbonosne dane pred Svjetski Rat, dočaravajući nam pred oči dogadjaje u kojima smo bili tek gledaoci, ili posredni i nesvjesni učesnici, te prikazujući i opisujući izbliza one ljude i činioce koji su neposredno vršili akcije i bili dlavni pokretači i pripremači novoša doba, Jedna od tih Ккпјба leži pred mama, sa 210 strana velikog oktava, na kojima jedan od poznate braće Čubrilović a opisuje Bosnu i njene ljude pred Rat, a ponaosob svoj uži zavičaj, Krajinu i Zmijanje, sa Petrom Kočićem kao središnjom Нбигот, око kojega se, kao oko tribuna i vodje, okupljala tada mlada generacija, te koji je ispao »heroj i bard Revolucije« i ujedno književni portretist svoga naraštaja i svoga kraja, Pored ove knjige, »Petar Kočići njegovo doba« {Zagreb, 1934) Dra, Branka Čubrilovića, čitamo da се izaći uskoro (u Beogradu) dugo očekivana i željkovana zvanična »Plava kmnjiga«, s dokumentima o ratnoj odgovornosti, čije je pripremanje naša Vlada povjerila Dru. Vladimiru Č oroviću, prolesoru Univerziteta, koji ju je napokon — Како se čini — dovršio i izdaje, Sredstava i vremena imao je dosta, pa sad ostaje da vidimo šta je Gospodin Profesor načinio od obilatoga materijala koji je imao na raspoloženju, i šta će naša i svjetska kritika (koja tako pomno prati sve što se na ovome području objavljuje) o tome radu i o toj knjizi kazati,
Medjutim, skrečući pažnju naših čitalaca na ove nove publikacije o ovom predmetu, upotrebićemo priliku da i od svoje strane opet doprinesemo nešto rasvjetljavanju te za nas tako važne i uvijek aktuelne teme, pa donosimo u sljedećem ist orijat autentičnog stenografskog zapisnika, sa sudbene rasprave protivu Gavrila Principa i drugova, u mjesecu oktobru 1914 u Sarajevu, — zapisnika što ga je kao zaprisednuti sudski stemogšraf, i tada parlamentarni stenogdral u Hrvatskom i Bosanskom Saboru, vodio sam pisac ovih redaka,
Poznata je stvar i široj našoj javnosti, da Je godine 1914, u Sarajevu, vodjena sudska rasprava protivu Gavrila Principa i drugova zbog zločina veleizdaje, To je bilo od 12, do 23, oktobra pred Okružnim Sudom, u jedmoj ovećoj dvorani u Filipovićlogoru (danas logoru kralja Aleksandra), Pristup na raspravu bio je dozvoljen samo učesnicima, a od publike morali su pojedinci imati naročitu dozvolu, Raspravi su prisustvovali, doduše, i novinari, ali se u javnost mije smjelo iznositi doslovni tok rasprave,
73
арени на њи над нњ.- 2