Nova Evropa

mačkim podmornicama. Ta flotila razarača predstavlja po prilici jednu trećinu sadanje snagše britanske mornarice u toj kategoriji ratnih brodova, pa prema tome ima ovo »staro željezo« još da odigra značajnu ulogu u ovome ratu. Sam američki Predsjednik podvukao je svjetsko-političko i istoTrijsko značenje ovog sporazuma, »u času velike opasnosti, označivši ба najvećim političkim dogadjajem Unije poslije kupovine istorijske Lujzijane (od Kanadskih Jezerš do Meksikanskogs Zaliva) od Napoleona; tada je, kao što је poznato, velikom osvajaču trebalo novaca, a Amerika se oslobodila velike opasnosti od strane nasljednikA španske kolonijalne sile... Prvu skupinu vazduhoplovnih i pomorskih uporišta poklonila je Velika Britanija zato — kako je to općenito objašnjeno — što to traži zaštita Kanade i sjevernoS Atlantika; dočim druga skupina zaštićuje prvenstveno Panamski Kanal, koji je strateški najvažniji prelaz Za američku vojnu mornaricu, da bi mogla što brže preći iz jednog Okeana u drusi, te pojaviti se u dovoljnoj snazi tamo gdje je najviše potrebna. Stvaranje odgovarajuće samostalne mornarice za oba Okeana posebno, to je »pjesma budućnosti«; ali su krediti za nju uglavnom već odobreni (dosada za preko dvije stotine ratnih brodova svih kategorija), samo što će proći još 9Sodine do njezina ostvarenja. Manje izvjesno je gradjenie drugog, pomoćnog kanala preko Nikarague. — Sporazumom o uporištima i razaračima, Udružene Države prestale su biti, u smislu evropskog medjunarodnog prava, neutralne, prihvativši nešto slično kao Što je bio talijanski pojam »neratujuće« države (»non-belligerante«), koja otvoreno zauzima držanje u prilos jedne ratujuće strane i pomaže Je svim sredstvima.

Ina Pacifiku postaje američka politika sve aktivnija, što smeta naročito Japanskom nastojanju za »novim poretkom« na Dalekom Istoku, koji bi imao da proizidje kao posljedica »novogSa poretka« u Evropi. Velika Britanija morala je već da učini ustupke Kini i da povuče vojsku iz nekih »koncesija«, kao i da pristane na zabranu prevoza oružja preko Hongkonga i Burme (privremeno) za kinesku nacijonalnu vladu. Ovih dana zaključile su Udružene Države prijateljski USOVOT i s Australijom i Novom Zelandijom, koji će možda biti pretečom za zajednički američko-australski odbranbeni

298