Opuscules et fragments inédits de Leibniz : extraits des manuscrits de la Bibliothèque royale de Hanovre, str. 120

Paic., V, 8,f,28.

28 verso.

90 REGULÆ DE BONITATE CONSEQUENTIARUM

et unius termini << (verbi gratia miseri) > numeros << (+ $ — 4) >> jam assumserimus, tunc alterius termini << (pi) > numeros << (+ 10—3)>ita assumere debemus ut duo quidam numeri diversarum notarum << (seu quorum unius nota + alterius —) >> et diversorum terminorum <(seu quorum unus sumtus est ex subjecto alter ex prædicato, quales sunt nempe duo—4 et+10)>> habeant divisorem communem, seu possint dividi per unum eundemque numerum << (nempe 2) >>. Et contra si in conclusione reperiatur numeros secundum præmissarum formam rite assumtos, hoc modo in subjecto et prædicato se invicem habere, signum erit ipsam conclusionem universalem negativam rectè ex præmissis deduci.

Corollar. Hinc statim sequitur propositionem Universalem Negativam simpliciter converti posse, exempli causa ex eo quod Nullus pius est miser, rectè colligitur quod : Nullus miser est pius. nam suffcit in his duobus numeris + 10—3 et+$—4 hoc contingere ut duo <quidam = numeri diversarum notarum et diversorum terminorum, hoc loco + 10 et— 4, habeant divisorem communem 2. neque enim distinguitur in reoula aut refert quisnam eorum sumtus sit ex prædicato, quisnam ex subjecto. itaque salva regula æquè unus atque alter terminus subjectum aut prædicatum esse potest.

| CV) Si præmissa sit PARTICULARIS AFFIRMATIVA (v. g. quidam fortunatus est miser) et unius termini << (verbi gratia miseri) > numeros (+ 5 —4) >> assumserimus, tunc alterius termini << (fortunati) > numeros << (+ 10— 7) > quomodocunque assumere possumus < salva semper reg. 1. quod imposterum semper subintelligam >, modo id god in universali negativa requiri proximè diximus, locum non habeat. < (id est, modo ne duo quidam numeri ex illis qui diversarum sunt notarum et terminorum, verbi gratia modo neque + 10 et — 4 neque hi duo: +5 et — 7 communem divisorem habeant) >. Et contra si contingat numeros terminorum jam in præmissis rite assumtos hoc modo (quem in universali negativa diximus) se in conclusione non habere, signum est ipsam conclusionem particularem affirmativam rectè ex præmissis deduci.

Corollar. 1. Hinc statim sequitur particularem affirmativam contradictorié opponi universali negativæ, sive non esse posse simul veras, neque simul falsas. Nam quod in Univ. Neg. requiri diximus, reg. 3. nempe communis divisor dicto modo, id non fieri in Part. Af. requiritur ut hic reg. 4. diximus.