RTV Teorija i praksa

nekulturu, građanski nedisciplinovan i dalje ostaje takav, politički neprijatelj ne mijenja pozidje, lopov i kriminalac ne postaje pošten, prljav i neuredan ne prihvata higijenu. Da ih je televizija zatekla takve - uzeli bismo to kao objašnjenje, ali su oni takvi postali u doba televizije, uz nju i uprkos njoj. I sada, u ovom trenutku, televiziju gledaju svi; tu su i lopovi, i propalice, i kriminalci, demagozi, mistici, fanatici, licemjeri, siledžije, varalice i kakvi sve ne asocijalni tipovi. Ipak, niko od njih neće, poslije gledanja televizije, biti nešto drugo. Empirijski je dokazano da se uticajem mass-media ne mogu mijenjati shvatanja i uvjerenja stečena drugim putem. Staviše, djelovanje ovih medija u takvim slučajevima izaziva još veču odbojnost na ono što masovni medij nudi. Mlade protivnike političkog režima nije inficirala televizija, niti ih ona može preobraziti u prijatelje režima. ® Protagonisti teze o moći televizije postavljaju korelaciju između te moći i sistema vrijednosti. Čak i kada se ta korelacija prihvati kao teoretska konstrukcija, ostaje krajnje neizvjesno na koji način i u kojoj mjeri bi djelovanje televizije moglo da utiče na mijenjanje sistema vrijednosti. Pretpostavka o razaranju postoječeg sistema vrijednosti je osnovana, ona je dijalektička i empirijski provjerljiva. Pitanje je da li se tim razaranjem u večoj mjeri degradira dominirajuči sistem ili se u manjoj mjeri stvara novi, viši sistem. Empirijski nalazi upučuju na degradiranje sistema vrijednosti u oblasti etike, socijalnosti, solidarnosti, građanskog reda, društvene i radne discipline, odnosa prema radu, porodične kohezije i strukture, autoritarnih institucija. Istovremeno, nove vrijednosti se formiraju u materijalnoj kulturi, odnosima socijalnih grupa, odnosima pojedinca i društva, odnosima u porodici, u radnoj grupi. Prema ovim krupnim i dalekosežnim gibanjima društva, televizija je kao list na vjetru. Sa stanovišta moći, moči koja mijenja svijet, ona je svakako inferiorna u odnosu na druge sile koje nisu ni blizu tako spektakularne i očigledne. U svakom slučaju, neumjesno je glorifikovanje televizije i divljenje njenoj nepostoječoj moči. Televizija je produkt društva, a ne obrnuto.

37