RTV Teorija i praksa

Boško Tomašević

RADIO-DRAMSKO UMETNIČKO DELO U SVETLOSTI DERIDINE ~GRAMATOLOGIJE“

U jednoj belešci ~Najave“ za Gramatologiju Žak Derida (Jacques Derrida, De la Grammatologie, Pariz, 1967), navodeći čuveni priručnik ~Littre“, piše; - „Gramaioiogija; raspravljanje o slovima, abecedi, slogovima, čitanju i pisanju".- Metaforički pak posmatrano, Deridma Gramatologija zadržava temeljnu samodovoljnost govora o komunikaciji. Komunikacija, ona (iz)govorena i ona pisana, jeste jedan skup, jedan sistem unutar semantičkog polja koje je povesno-metafizičko i koje se konstituiše more grammatico. Odavde do (u)viđanjamogućnosti zasuplementamu raspravu o radio-dramskom umetničkom delu na temelju Gramatologije ŽakaDeride, nije daleko. Naime, opšte strukturalno polje radio-dramskog diskursa tvori takođe jedan semio-lingvistički sistem koji u totalitetu „svog problematskog obzora“ deluje рге svegakao communication. Topos toga communication, njegov teorijski a priori, zadržava se na najuopšteniji uačin unutar pojma govora/logosa („jezik, glas, sluh, zvuk, dah, reć"). Pojam govora se u ovom radu uzima, u okvirima Deridinog sistema oznaka, kao: „delovanje, promena, mišljenja, refleksija, svest, nesvesno, iskustvo, čuvstvo, itd.“. U svom širem određenju ovaj govor pretpostavlja pojam pisma (ecriture) čija terminološka oznaka u semiotičkoj inteligibilnosti ima daleko širi ekran. Njime, se, prema Deridi, označuju „пс samo fizički znaci književnog, piktografskog ili ideografskog pisma, nego takoder i totalitet onog što ga omogućuje; a zatim, također, s onu stranu označenog, označeno samo“. U tom smislu se i može govoriti o radio-dramskom govoru, odnosno pismu shvaćenom kao Ijudsko, povesno/metafizičko iskustvo „kojim dominira očiglednost ideje (eidos. iuea).“ Radio-dramska komunikacija putem radio-dramskog

53