RTV Teorija i praksa

zabavljačkog i poučnog bez umjetnosti i nauke, onda umjetnost i nauka ostaju i dalje privilegija intelektualno razvijene manjine. Težnja ka humaniziranju čovjeka i njegovog okoliša, takođe ostaje privilegija te manjine. Ako več kao takva, sa tako naznačenom ulogom, televizija zaslužuje bilo kakvu pažnju ili osvrt pojedinaca iz one manjine, onda je to valjda samo zato da bi ta ista manjina „procijenila šta masi treba”. Otuda su vjerovatno dugi niz godina osnovni predmeti istraživanja o televiziji bili mogučnosti njenog tehničkog ispoljenja, te različiti aspekti tzv. komunikacijskog kruga (odašiljač poruke - sadržaj poruke - primalac poruke), odnosno istraživanja i elaboracije kdje razrađuju osnovne postavke onoga što televizija več jeste (u smislu šire funkcije), ne dovodeči u pitanje to što ona jeste. Sa razvojem samoupravljanja stalno preispitujemo društvene funkcije njegovih instituta i institucija. Da li to dovoljno, ili u potrebnoj mjeri radimo i sa televizijom! Njena društvena uloga se može pronači u osmišljavanju odnosa između onoga što televizija jeste i onoga što bi ona trebala biti. Izmedu jeste i težimo (ili istorijski je nužno) svaki subjekt, institucija političkog sistema, može vidjeti svoje društveno određenje. Kada televizija tvrdi da se ponaša u skladu sa željama najšire publike - da li ona tako na specifičan način realizuje tržišne zakone? Jer, baratati nekim faktima tzv ispitivanja publike i proglašavati ih naučnim (kao npr: šta znači pratiti televizijski program - znači redovno, povremeno i rijetko; gdje se prati televizijski program - svoj, susjedov i televizijski aparat nekog javnog mjesta), te na kraju svega konstatovati da je televizijski aiiditorij, kao primalac poruke, vrlo heterogena masa, jeste samo odvlačenje u stranu, ili s onu stranu pravog problema. Nije samo pitanje koliko, nego prije svega kako se prati taj program, jer ukoliko se prati kritički odbirljivo (što pretpostavlja realizovane određene uslove) onda televizija ne može postati sredstvom pasivnog preslikavanja. Pored toga, televizijski auditorij se određuje po obrazovnoj,

73