RTV Teorija i praksa

Prepričavajuči dalje S. Šuvara, Džuverović ističe kako tako stvorena masovna kultura u samoupravljanju postaje oblikom prevladavanja klasne podjele kulture na narodnu i reprezentativnu, profesionalnu i neprofesionalnu, itd. Ako se ostvarenja humanističke kulture „preoblikuju” za masu, ne tako da bi „bila zaglupljujuča” (Džuverovič), nego tako da bi se masi učinila pristupačnim, onda se masi „plasira” ne više „tradicionalna”, humanistička kultura, nego nešto novo> jedna nova sinteza „stare” kulture i modernih medija, načina njihovog izražavanja. Uglavnom „stara” kultura „prilagođena masovnosti” više nije stara kultura. Masi se, opet, u ime humanističke kulture plasira „prilagođena kultura” (naročito vidna u tzv. maloj ekranizaciji književnih djela, gdje se pribjegava simplifikaciji, akcentira se fabula, itd.). Opet, dakle, istinska „neprilagođena” kultura ostaje svojstvo manjine. Ta bi „prilagođena” kultura imaia smisla kada bi značila podsticaj neposrednom susretu sa djelima humanističke kulture, ali je praksa obrnuta - ono što se plasira kao kultura za masu postaje osloncem za vrednovanje kulturnog uopšte. Što se tiče onih „priprostih” nijedno društvo nije i neće (bar koliko mi za sada možemo pojmiti) biti zajednica identičnih Ijudi, pa ako televiziju gledamo kao sredstvo kulture namijenjene svima, onda je razumljivo da to sredstvo svojim ispoljenjima i postane izraz te šarolikosti: ne odraz (kao slika postojećeg), nego izraz (kao slika društvenih tendencija). Kultura većine ne mora da bude niskog nivoa. Međutim, tu kulturu za većinu opet pravi manjina. U teoriji o masovnoj kulturi se s pravom tvrdi da proizvodi ove kulture više govore o onima koji ih stvaraju nego o onima koji ih „konzumiraju”. Ako unaprijed odredimo društvenu funkciju televizije u našem društvu kao sredstvo „prilagođavanja” visoke kulture masi, i sredstvo proizvođenja novih kulturnih vrijednosti za masu, odnosno sredstvo informacije,

72