RTV Teorija i praksa

okvira za posmatranje mnogobrojnih vidova ispoljavanja fenomena Ijudske komunikacije. Ovogodišnji seminar je trajao pet-dana. Podneto je pedesetak saopštenja na osnovu kojih bi bilo veoma teško utvrditi granice, pa čak i zajednički naziv discipline kojoj pripadaju, Nekoliko stranih teoretičara je več prvog dana s čuđenjem propratilo upotrebu termina „komunikologija”. Kada je zatim u jednom neformalnom razgovoru pokrenuto pitanje adekvatnosti naziva (komunikologija, teorija komunikacije, komunikacija - da pomenemo samo nekoliko) ispostavilo se da svaka opcija iskazuje različitu teorijsko-metodološku orijentaciju. Desetak učesnika u ovom razgovoru pominjalo je različite teoretičare kao osnivače discipline, a dublja semantička analiza otkrila je u kojoj se meri različito definišu čak i najopštije komunikacijske kategorije. Drugo ostvareno zapažanje tiče se takođe discipline kao celine. U njoj, ništa neobično za društvene nauke, postoje dominantni istraživački trendovi o kojima se može govoriti kao o svojevrsnoj teorijskoj modi. Pošto su največi broj saopštenja podneli profesori i istraživači iz SAD, i pošto informatičke i komunikacijske discipline tamo prednjače, zanimljivo je utvrditi šta su oni istakli kao prioritete. Logično je očekivati da se kroz izvesno vreme i na evropskim, a onda i jugoslovenskim univerzitetima, oseti ovaj uticaj. Najviše interesovanja privukle su, ovoga puta, organizacijska (organizational communication) i upravljačka komunikacija {management communication) I jedna i druga oblast razvile su se kao podvrste govorne komunikacije (speech communication), veoma zastupljene na američkim univerzitetima, a koje kod nas gotovo da i nema Sa več dugom akademskom tradicijom govorna komunikacija se godinama razvijala sa retorikom kao primarnim usmerenjem. Na seminaru je svega dva-tri referata bilo posvećeno retorici, a ova preraspodela interesovanja nije determinisana samo teorijskim razlozima. Kako su razne varijante biznis i menidžment studija u stalnom usponu to utiče, buduči da odatle

82