SRĐ

OSTRVO PAG. Piše A. Vučetić.

I.

Pag se nalazi u Kvarnerskom ili Rijeekom zalivu, na jugu ostrva Raba, te je iza njega naj sjevernije ostrvo đalmatinsko. Pag se pojavlja oku kao skup dugoljastih usporednih poluostrva, koja su među sobom vezana prevlakama, jer je ost.rvo mnogo rašeianjeno i more prođire više ili manje daleko u nj, te ćini više zaliva i draga, a samo ostrvo pušta u more više poluostrva i šila. Pag se proteže pravcem od sjeverozapada put jugoistoka uspored Hrvatskog primorja i primorskog postranka kršnog Velebita i pravi s primorjem zloglasni Laški (Vlaški) Kono ili prodor (Canale della Morlacca, Sinus Cariniensis sive Japidicus), koji svršuje Planinskim, pa Novigradskim konalom, pravim dalmatinskim fiordom. Tri šila ili poluostrva na jugoistoku od Paga približuju se naj sjevernijemu kraju dalmatinskog kopna oko Nina a naj sjeverniji od njih eini s kopnom dalmatinskim uski Ljubački tjesnac, kroz koji se ulazi u Laški копб. * Pag je dug oko šezdeset kilometara a naj veća mu je širina 10 km. Prirodna je građa ovog ostrva uopće vapnenasta, ali, ma i da malo ne sva dalmatinska ostrva mući nestašica vode, to nije tako na Pagu, a još manje na bližnjemu Rabu. Po sredini ostrva proteže se nisko gorje i humlje istim pravcem od sjeverozapada put jugoistoka. Tu se diže naj viši vrh Sutvid (346 m), sjeverozapadno od grada Paga, prama kojemu se spušta strmo, a drugi mu je postranak položitiji. Na drugoj nižoj izbriježini, koja se proteže uz sjeveroistocnu i jugoistočnu obalu, podiže se vrh Barbat (217 m), pred Sutvidom, nedaleko od mjesta gdje more prodire duboko u nutrini ostrva put sjeverozapada i put jugoistoka, a treći je naj viši vrh, Komorovac 6