SRĐ

GIOSUE CARDUCCI, kao pjesnik

403

entro 1' orrenda Pugna il suo sangue, italo sangue, ha dato. U Magenta uvjerava narod, da je pobjeda morala biti sa strane Talijanaca, jer se s njima borilo pravo naroda, koje traži da u svojoj kući bude svak slobodan. I stoga se obraća neprijatelju, govoreei mu: Or yia, cessate 1' inegual conflitto; Che quinci servitu feroce e muta, Quindi pug'na de i popoli il diritto. U San Martino ponavlja svojemu pobjedonosnom narodu, da može slobodno cijeloj Evropi doviknuti, da je prekinuo okove svojega ropstva, da mu se mora povratiti slavno žezlo vječnoga Rima: Sei tu, sei tu, latin sangue gentile, che a Г Europa gridi — Oh, chi mi noma Servo mai piu ? flne a 1' oltraggio vile I Rendimi il serto di mia madre Roma. Ali pjesnikova sreća ne bijaše nepomućena; njegovo srce plakaše s vjerolomstva Napoleona III., koji je, jer pobjede Talijanaca ne bijahu u prilog njegovoj politici, zapriječio i odgodio dan narodnog oslobođenja. Pjesnik plakaše i u svojoj tuzi prokle onaj čas, kad je revolucija u Francuskoj podigla iz ništa na prijestolje obitelj Bonapartovaca, jer je time istrgla iz svačijeg srca krepost i vjeru: Maleđetto sia tu per ogni etade, O del reo termidor deeimo sol! Tu sanguigno ti affaeci, e fredda cade La bionda testa di Saint-Just al suol. Maledetto sia tu da quante sparte Pamiglie umane ancor piegansi a i re! Tu suscitasti in Prancia il Bonaparte, Tu spegnesti ne i cor virtude e fe'. Pobjede Talijanaca ne zanesoše samo pjesnika, već i cijeli narod, koji sada upregne sve svoje sile da stupi u zajednicu s hrabrim Pijemontom, gdje se jedino ponosno vijaše slobodna talijanska trobojnica. Primjer dadoše Bologna i Modena, a Carducci cisto zanesen od tolikog rodoljublja ushićeno pita, kakva će sila moći da u okovima drži njegov narod poi che un volere Raccoglie al fln de la gran madre i figli?