Delo

НАУЧНИ ПРЕГЛЕД 453 једине странке немају ни толико мирноће и присебности, да хладно и објективно прате, цене и критикују рад странке која је на влади, корисно је чути речи г. Јовановића, у којима је садржана једна и ако врло проста истина, ипак таква истина, против које читаве странке у Србији отворено устају. Г. Јовановић каже: „Опструкција је противправна појава. Мањина има права критиковати оно што већина предлаже, али нема права спречавати већину да не реши оно што за умесно налази. Воља већине мора бити старија од воље мањине; ако се мањини допусти да, и ако мањина, ипак остане јача од већине, цео представнички систем постаје једна бесмислица14. Ми бисмо само могли подвући ове речи и препоручити професионалним политичарима да их најозбиљније приме к срцу. Из богате садржине г. Јовановићевог дела могло би се наводити још много крупних и значајних питања, које је писац необично лепо разрадио, као на пример питање о изборним системима, о деоби законодавног тела, о подели власти и т. д. Завршићу приказ са напоменом, да је у одељку о политичким странкама писац одвећ строг био и да је његова карактеристика политичких странака више субјективне природе. Политичке странке су велики културни фактори, и не треба извесне слабе стране њихове организације означавати као карактеристику политичке странке. Г. Јовановић је посматрао странке више споља, и зато је његов суд онако оштар испао, ма да није сасвим нетачан. Dr. Л. Марковић.