JUS standardizacija

Br. 6— 1951. ~ ~

231 232 239 234

2 O 5 IO

45 46 47

O |)

or Ov Ot O? O LC OS OV S

Prema kvaliteti dijelimo pšenicu na 4 grupe:

ekstra klasa,

TI. klasa,

~ JI. klasa i

III. klasa

Pšenica sviju klasa u prometu na veliko mora odgovarati ovim uvjetima:

Mora nosit: oznaku vrste, odlike ili sorte, proizvodnog područja, tipa (ozima ili jara) i godimu žetve. Svako miješanje ipšemce mora biti označeno u atestu. Isto tako treba označiti, ako je pšenica umjetno Wušena, konzervirana ili desimficirana. U slučaju desinfekcije i konzerv:ranja mora se Spomenuti koje se sredstvo upotrebilo, u kojoj količini i vremenu.

Trguje se na bazi 14% vlage Zrno mora bit: jedro, zdrave boje i sjaja, ukusa i

mirisa svojstvenog pšenici, bez mirisa po uležanosti.

(skladištu), ipljesni ili snijeti i bez ikakvog drugog stranog mirisa. e Ne smije uopće imati živih žižaka, moljaca i drugih štetn ka.

U pšenici ne smije biti sjemena luka ((Aliium vineale).

PŠENICA EKSTRA KLASE

Mora zadovoljavati još ı ovim uvjetima:

Caklavih zrna preko 60%. Caklavost se određuje fa--

rinatomom. Ljepak mora b:ti izrazito jak, da pšenica može poslužiti za pojačanje sorti sa slabim ljepkom.

_ Stranih primjesa (nečistoće), sjemena različitih ko-

rova i sjemena drugih žitarica može imati ukupno najviše 17%, od toga postotka raži rajviše jednu ·polovinu. Toleriraju se zrna pšenice druge vrste, odlike ili sorte, te polomljenih i oštećenih zrna“pšenice, sveukupno najviše 92%. >

Ne smije uopće sadržavati nemetodnih i žižljivih zrna.

Bez snijetljivih zrna.

Bez proklijalih zrna.

Otrovnih korova (pomence: ljulja-vrata, vražjeg

žita (Merampyruma) i kukolja), ne smije imati više od 100 grama u 00 kg pšenice (0,1%). Hektolitarna težina najmanje 78 kg.

PŠENICA I. KLASE mora zadovoljavati još i ovim uvjet:ma:

Caklavih zrna preko 40%. Pšenica ove klase daje sama po sebi kvalitetno brašno, bez pojačanja sa pšenicama ekstra klase. ,

Siranih primjesa (nečistoće), sjemena „različitih korova i sjemena drugih žitarica, može imati ukupno najviše 27%, od postotka raži najviše 0,5%. Toleriraju se zrna pšenice druge vrste, odlike ili sorte, te polomljenih, oštećenih zrna ipšenice, sveukupno najviše 57%.

Ne smije uopće sadržavali žižhjivih zrna.

Može imali 3 nemetodna zrna u 100 gr pšenice. Bez snijetljivih zrna. >

_Bez proklijalih zrna.

Otrovnih korova (poimence: ljulja-vrata, vražjeg žita (Melampyruma) i kukolja), ne smije mmali više od 200 gr u 100 kg pšenice \((0,2%).

Hektolitarna težina najmanja 76 kg.

PŠENICA II. KLASE mora zadovoljavafi još ı ovim uvjetima:

Caklava zrna ispod 40%. Pšenica ove klase daje sama po sebi kvalitetno brašno bez pojačavanja sa pšenicama Ekstra kvalitete,

66 67

O, OD UMU ~I o. On e

O O ~ 10 101

101.h

101.2

SJEI

_ JI}

114

116

117

118 1.10

Stranih primjesa (nečistoće), sjemena različitih korova i sjemena drugih žitar:ca može imati ukupno najviše 27%, od toga postotka raži najviše 1%. Toleriraju se zrna pšenice druge vrste, odlike ii sorte, te polomljenih, oštećenih zrna pšenice, sVveukupno najviše 10%.

Žiškom oštećenih zrna smije biti najviše 27% računajući po broju zrna. i

Može imati tri mnemetodna zrna u 100 gr pšenice. Bez snijetljivih zrma. :

Bez proklijalih zrna.

Otrovnih korova ((poimence: ljuija-vrata, vražjeg žila (Melampyruma) i ikukolja), ne smije imati više od 500 grama m 100 'kg pšenice (0,5%). : Hektolitarna težina najmanje 75 kg.

PŠENICA III. KLASE su pšenice brašnavog zrna bez obzira na procenat caklavih zrna sa slabim ljepkom, pa radi toga bez pojačanja sa pšenicom ekstra kvaliteta ne mogu dati kvalitetno brašno.

Stranih primjesa (nečistoće), sjemena različitih korova i sjemena drugih žitarica osm raži, može imati ukupno najviše 37%. ·

Toleriraju se zrna pšenice druge: vrste, odlike ili

_ sorte, polomljenih i oštećenih zrna pšemice, te pri-

mjesa raži sveukupno najviše 15%, pod uvjetom,

_ da raži ne smije biti više od 8%.

Žižkom oštećenih zrna smije bit: najviše 4% računajući po broju zrna.

Može imali 5 nemetodnih zrna u 100 grama pšenice. Smije biti najviše 47% prokljalh zrna.

Otrovnih korova (poimence: ljulja-vrata, vražijeg žita (Melampyruma) i kukolja) ne smije imati više od 1.500 grama wu 100 kg pšemice (1,5%). Hektol:tarna težina najmanje 72 kg.

Pšenica sa više od 8% raži ne smatra se pšenicom. Pšenica koja ne odgovara bar zahtjevima II. klase može se staviti u promet samo pod oznakom »po uzorku. 7 - : Transportiranje pšenice il Pšenica se ftransporima u Mčistm ispravnim vrećama iii u razasutom stanju (rinfuza!).

Suho zrno pšenice transportira se u razasutom slanju u suhim zračnim, čistim, ispravnim i zatvorenim vagonima i brodovima.

Kod transporta u kamionima, pšenica mora biti u vrećđama. Kam'oni moraju biti pokriveni.

Uzimanje uzoraka

Ako je roba u vrećama, za uzimanje uzoraka treba upotrebiti sondu. E

Ako su samo trr vreće, uzimaju se uzorci iz svake vreće, u jednakoj Mkoličmi, sa vrha, iz sredine i sa dna.

Kod pošiljaka većih od 3 vreće, pa do najviše 90 vreća, uzima se uzorak iz svake treće vreće, ali uviJek najmanje iz 2 vreće. .

Kod pošljaka većih od 30 vreća uzima se iz svake 5. vreće po jedan uzorak, ali uvijek najmanje iz 10 vreća.

Tako uzeti uzorci dobro se izmješaju, pa se od toga uzmu 3 prosječna uzorka od % kg.

Kod pošiljaka u sanducima, vagonima ili kakvim drugim iposudama, uzorak se uzma s dugačkom sondom iz 10—1D5 raznih mjesta sa dna, vrha i sa strane. Uzeto sjeme se dobro izmiješa i odvoji prosječan uzorak.

Uzorci se spremaju u bocu ili limenku, koja se mora hermetski zatvorili i zapečatili.

Uzorci se uzimaju komisijsiki.

Jedan uzorak oslaje kod prodavača, drugi kod kupca, a irećn se uzorak Šalje prema dogovoru izmedu kupca i prodavaoca na analizu, :