JUS standardizacija

O =:00

UO NNNIN

pr gbr a MMA a ayJcaari

Or KR aaaA VK Oni U Lari OR Iz IKA a ra a

| | | | | | | | | | |

6.106

| | | |

STANDARDIZACIJA

[=] [=>] H=

6.107

6.108

metalne cevi! ili od: staklene cevi debelih zidova, koja može da se kreće od 20 do 40 mm u prečniku i može biti dužine 400 do 800 mm. Gornji i donji krajevi su Rkomusni, suženi ma na G do 12 mm. Na gornjem kraju, sonda je snabdevena uređajem za držanje. Pri uzimanju uzoraka ulja gornji otvor se zatvori palcem, spusti do određene dubine u ulje, zatim se otvori za kratko vreme da ulje uđe u sondu, ponovo zatvori i izvuče.

Kad se ulje nalazi u rezervoaru! ili: cisterni, uzima se i to:

kod stojećih okruglih: i četvorouglastih rezerVOara i ležećih četvorouglastih reezrvoara po 1 uzorak iste količine sa vrha (1 cm: ispod površine) sredine i dma (1 cm izmad dma) rezervoara ili cisterne a zatim se izuzeta količina ulja. sastavlja u zajednički uzorak. Kod ležećih okruglih. (valjkasti) rezervoara ili cisterni uzimaju se UZOTCI iste količine prema sledećoj tabeli:

sa dma (1 cm imad dma) cisterne ili rezervoara uzima se 1 uzora,

sa 1/4 visine cisterne ili rezervoara uzima se 3,5 uzorka

sa 1/2% visine cisterne ili rezervoara uzima se 4.5 uzorka

sa 3/4 visine cisterme ili rezervoara uzima se 3,5 uzorka

sa vrha (1 cm ispod površine) cisterne ili rezeTvoasra uzima se 1 uzorak i fo u slučaju kada su cisterna ili rezervoar Dpumi.

Kod polupraznih cisterni ili rezervoara uzimaju! se uzorci Do istoj tabeli samo se uzimaju oni uzorci, do one visime, do koje Isu cisterna. ili rezervoar puni. Naprimer ako su: cisterna ili rezervoar puni do polovine uzimaju se # to: 1 uzorak sa dma, 3,5 uzorka sa 1/4 visine i 4,5 uzorka sa 1/|5 visine cisterne ili rezervoara. Ovako. izuzeti uzorci sastavljaju se u zajednički uzorak.

Alko se ulje malazi u buradima ili kantama od 10 i 20 kilograma meto težine, uzorci se UZimaju kod isporuka do 100 buradi ili kamti, iz svakog 10 bureta ili kamte, a. najmanje iz 5 buradi ili kamti.

Kod većih pošiljaka uzorci se uzimaju iz svakog 20-tog bureta ili kante ali najmamje iz 10 buradi ili Rkamii.

Uzorci se uzimaju na {aj način, što se burad snažno kotrljaju, a kante potresaju, najmanje 2 mimuta, a zatim odmah otvaraju i iz njih vade uzorci. Uzorci iz svakog pojedinog: bureta moraju imati istu količinu, koji se zatim. sastavljaju u zajednički uzorak. Uzorci iz buradi mogu se uzimafi i specijalnim sondama izrađenim prema priložemoj skici.

Ako se ulje malazi u bocama dili Ranmtama do uključivo 5 kg neto težine, kao uzorci uzimaju se cela pakovanja i to kod količine do 1.000 pakovanja uzimaju se 10 pakovanja, a najmanje 5. Kod većih isporuka uzimaju se na svakih 1.000 pakovanja 5 pakovanja, s tim da se me može uzeti manje od 10 pakovanja.

Za dobivanje zajedničkih uzoraka istoči se celokupna količina ulja iz pakovanja s tim, da, se sadržaj pre istakanja dobro promućka. Ako se u jednoj isporuci nalaze pakovanja razne veličine, tada se postupa na. način kako je opisano napred.

Veličina zajedničkog uzorka mora biti najmanje 3 kg, a kod pošiljaka preko 10 tona za svakih započetih 10 + još 2 kg.

Iz dobro promućkanog zajedmičkog uzorka, urzimaju se najmanje 3 srednja uzorka od kojih svaki mora da sadrži najmanje 500 ml ulja.

6.109

6.110

6.111

6.112

6.113

6.114

1.01

7.03

Ambalaža u koju se pakuju srednji uzorci mamenjeni ispitivanju mora biti staklena boca od 500 ml zapremine, sa staklenim, brušenim: čepom ili čistim. plutemim: čepom omoftamim staniolom ili celofamom. Gumemi. čepovi se ne smeju Uupo=trebljavati. Boce moraju: biti čiste i potpuno suve. Uzorak treba štititi od toplote i direkime svetlosti, Kod dužeg čuvanja, boce se obavijaju crnim papirom. Da bi se povećala trajnost uzorka, boce moraju biti napunjene do u grlo tj. slobodan prostor ispod čepa {treba da bude zbog razlike u temperaturi najviše 10 do 20 mm.

Srednji uzorci namenjeni ispitivanju osiguraju sa kanapom za koji je pričvršćem karton (privesak) sa oznakama i zapečate pečatom: zainteresovanih stranaka ili komirolmog: organa.

Pečaćenje mora da bude izvršeno ma način koji isključuje mogućnost vađenja čepa iz grla boce, a da se tom: prilikom ne povredi: sam pečat i pakovamje. Svaki, srednji uzorak namenjen ispitivanju snabdeven je kartonom: (priveskom)i sa. sledećimi podacima:: — nazivom i vrstom: proizvoda,

— nazivom i sedištem proizvođača: (prodavca:)

— brojem: i vrstom. pakovanja

— količinom isporuke na koju se sredmji. uzorak odmosi

registarskim brojem vagona, cisterni i sličnos datumom: isporuke

datumom: i mestom uzimanja uzoraka i potpisima: lica koja su uzimala: uzorke.

O uzimanju uzoraka sastavlja se zapisnik u pofrebnom broju istovetnih primeraka u koji se unose svi podaci naveđeni, u prethodmoji tački kao i eventualna druga zapažanja koja bi mogla uticati ma rezultate analize, kao što su vremenske prilike, stanje prevoznih sredstava, mesta sa kojih su uzorci uzeti i slično. Zapisnik potpisuju lica koja su uzimala uzorke.

|I II

Alo ugovorom nije drukčije predviđeno po. jedam primerak uzorka sa zapisnikom zadržavaju prodavac i kupac, a treći se primerak čuva za slučaj spora na mestu sporazumno ugovorenom ismeđu zainteresovanih stramaka. U slučaju uzimanja većeg broja uzoraka, smeštanje i čuvamje uzoraka lugovara se istim ugovorom kojim: je postignuta saglasnost o uzimanju većeg broja uzoraka. Rok čuvanja uzoraka je 90 dana od datuma uzimanja uzoraka.

Metode ispitivanja

Pripremanje uzoraka za amalizu.

Amalitičar, pošto ustanovi izgled uzorka i zabeleži sve oznake, pristupa otvaramju uzoraka kidajući pečate koji su do toga časa bili netakmuti. Uzorak se mora; kvantitativno preneti u veću posudu ili bocu gde se mehamičkim putem uzorak homogenizuje. Ako u uzorku ima merastvorljivog taloga, pokuša se sa zagrevanjem, uzorka, najviše na 55"C da bi se eventualni voskovi rastvorili. Ovo se, međutim, može mučiniti posle odvajanja jedmog dela uzoraka za određivanje isparljivih sasotjaka.

Za određivanje pojedinih komstanti i to specifične težine, indeksa, refrakcije, jodmog broja, saponifikacionog broja i boje, jedan deo uzorka mora da se profiltruje. :

Određivanje specifične težine

Specifična težina ulja odredđuje se: za tehničke svrhe areometrom a za tačna ispitivanja, pikmometrom .