JUS standardizacija
30 \ Oea a Vaya i aaa aa aaa iN a O a ____STANDARDIZACIJA
3 Upotreba
Hlorovodonična kiselina tehnička upotrebljava se, uglavnom, u hemijskoj, tekstilnoj, farmaceutskoj i drugim granama industrije, a zatim u hemijskim labnratorijama, zapatstvu i sl.
4 Fizičko-hemijske osobine
Hlorovooonična kiselina tehnička je bezbojna 1li svetlodo tamnožuto obojena tečnost; na vazduhu se dimi, otpušta-– jući gasovit HCI nadražujućeg 1 zagušljivog mirlsa. To je jaka kiselina, koja lako nagriza mnoge metale, razara drvo, prirodna tekstilna vlakna 1 dr.
Speciričnaytežinaynav20/5Ć. najmanje aj. jaaa SIV SILNI ARSENA <HE O A MA VOVA 1,155 Sadržaj hlorovodonika (HCI), najmanje .............ac. 31,0% Sadržaj sumporne kiseline (HoSO2), najviše „a 180) Sadržaj gvožđa (KqojEe) najViŠe LR AOA a: LOK GOT ioka PROKO A: SOS O Mi 0,03 Sadrzžajujarsepav(kao!A's)MMaaJVISC i a JAO. A: POPOV OR ONO. LO CRM ONO 0,001 “
Uzimanje uzoraka i metode ispitivanja
5.1 Uzimanje uzoraka
5.11 Uzorke uzimaju stručna lica, koja su dobro upoznata sa načinom uzimanja uzoraka ove vrste proizvoda i koja moraju biti ovlašćena od zainteresovanih strana.
5.2: Uzimanje uzoraka se vrši kod proizvođača, odnosno kupca, što se utvrđuje prethodnim sporazumom zainteresovanih strana.
5413 Uzimanje pojedinačnih uzoraka vrši se pomoću staklene sonde u približno jednakim količinama iz svakog desetog balona ako je isporuka u staklenim balonima. Ako se vrši isporuka do pet balona, uzorci se uzimaju iz svakog balona. Otvoreni ili oštećeni baloni ne dolaze u obzir za uzimanje uzcraka.
Ako se isporuka kiseline vrši u keramičkim sudovima (ćupovima), montiranim na železničkim kolima, pojedinačni uzorci se uzimaju iz svakog suda (župa). .
Ako se hlorovodonična kiselina isporučuje u železničkim cisternama uzorci se uzimaju iz svake cisterne sa vrha. iz sredine i sa dna. Srednji uzorak iz jedne cisterne ispituie se svaki za sebe.
5.14 Ukupna količina uzetog uzorka treba da bude najmanje 2 litra. Pojedinačno uzeti uzorci skupljaju se u sabirnu čistu i suvu staklenu bocu sa brušenim staklenim zapušačem pogodne zapremine. Po završetku uzimanja pojedinačnih uzoraka sadržaj sabirne boce se dobro promeša, a zatim se izdvoji 1 litar prosečnog uzorka, iz kojega se uzmu tri uzorka približno po 300 ml i stave u tri čiste i suve staklene boce za brušenim staklenim zapušačima.
5:15 Na staklenoj boci sa prosečnim uzorkom zapušači se osiguravaju kanapom na koji se priveže karton sa oznakama uzorka.
5.16 Boce sa prosečnim uzorcima za ispitivanje moraju biti zapečaćene pečatom prodavca i kupca ili pečatom službenog kontrolnog organa. Pečaćenje mora biti izvršeno jednoobrazno i izvedeno tako da je onemogućeno otvaranje boce, a da se pri tom ne oštete sam pečat i pakovanje.
5.17 Svaka boca sa sadržinom prosečnog uzorka, koji je namenjen ispitivanju, mora sadržati na privezanom kartonu sledeće podatke:
— naziv i vrstu proizvoda, — naziv i sedište proizvodjača (prodavca), — vrstu, broj pakovanja i ukupnu količinu isporuke, — registarski broj vagona, odnosno cisterne, — datum isporuke, — datum i mesto uzimanja uzoraka, — potpise lica koja su uzimala uzorke. . 5.18 O uzimanju uzoraka sastavlja se zapisnik u tri istovetna primerka, koje potpisuju lica koja su uzimala uzorke. Po jedan
primerak uzorka sa zapisnikom zadržavaju kupac i prodavac, do k se treći čuva za slučaj spora na mestu. ugOVOTenoOTiı između zainteresovanih strana. Spornu analizu vrši laboratorija prema dogovoru obeju zainteresovanih strana.
5.2 Metode ispitivania
5.21 Određivanje sadržaja HCI
Na analitičkoj vagi izmeri se pomoću staklene fiolice, zapremine 2—3 ml, oko 3 do 4 p uzorka, kvantitativno prenese u normalni balon od 500 mli dopuni destilovanom vodom do merne oznake. Od ovako pripremljenog rastvora pipetom se
<