JUS standardizacija

MEĐUNARODNA STANDARDIZACIJA ČVRSTIH MINERALNIH GORIVA

Tehnički komitet za čvrsta mineralna goriva Međunarodne organizacije za standardizaciju ISO/TC 27, čiji Sekretarijat drži Vel. Britanija, proučava, eksperimentalno proverava i prilagođava najnovijim naučnim i tehničkim dostignućima metođe ispitivanja celokupnog područja kamenih, mrkih' i lignitskih ugljeva i koksa u cilju donošenja međunarodnih preporuka i standarda. koji će poslužiti kao osnov za donošenje nacionalnih standarda zemalja članica, pa i naše zemlje, i to na međunarodnom nivou. „PON OaN

Broj zemalja koje su učlanjene i sarađuju u Tehničkom komitetu ISO/TC 27 iznosi danas 35, a među njima nalaze se sve tehnički najrazvijenije i najjače zemlje sveta. Naša zemlja učestvuje u radu ovog komiteta preko Jugoslovenskog zavoda za standardizaciju, kao svog jedinog legifimnog predstavnika.

Rad Tehničkog komiteta ISO/TC 27 odvija se u 2 potkomiteta i u 8 radnih grupa. Dosad Je ukupno održano 5 plenarnih zasedanja komiteta.

Šesto plenarno zasedanje Tehničkog komiteta ISO/TC 27 odižano je u dane 26. do 30. juna 1961. godine u Londonu, u prostorijama Britanske institucije za standardizaciju (Park Streez 2). Učestvovale su delegacije: Australije, Čehoslovačke, Danske, Francuske, Ist. Nemačke, Zap. Nemačke, Indije, Italije. Holandije, Poljske, Rumunije, Španije, Vel. Britanije, SAD, SSSR i Jugoslavije, sa 70 delegata. Na zasedanju je bila zastupljena i Međunarodna zajednica za gas (International Gas Union). Ra

Zasedanje je otvorio tehnički direktor Britanske institucije za standardizaciju g. Weston, a za predsednika zasedanja izabran je g. D. Hicks, direktor Naučne kontrole Nacionalnog saveza za ugalj (National Coal Bord).

Izlažući dosadašnje rezultate rada Tehničkog komiteta ISO/TC 27 g. Hicks je izvestio, među ostalim. da se dosad nalaze u obradi predlozi za 34 metode ispitivanja, a od toga:

3 su odobrena od Saveta ISO-a kao ISO-preporuke (R);

11 ih se nalazi u fazi nacrta ISO-preporuka (DR), te su na osnovu glasanja zemalja članica upućena Savetu ISO-a radi prevođenja u ISO-preporuke:;

nacrta predloga je prošlo fazu glasanja (postal ballots), pa ih je Sekretarijat ISO/TC 27 obradio u duhu stavljenih primedbi i uputio Generalnom sekretarijatu ISO-a. koji će ih kao nacrte ISOpreporuka poslati zemljama članicama na glasanje:

12 predloga nalazi se u prvoj fazi glasanja, kao nacrti predloga.

Pored navedenog. daljih 20 nacrta predloga nalazi se u početnoj fazi eksperimentalnog rada i proučavanja. Ooo

Na zasedanju Je, uz živu diskusiju i interesovanje, obrađivan veliki broj napred navedenih predloga, od kojih ističemo sledeće:

Iz područja alternativnih metoda ispitivanja usvojen je zaključak da se alternativne metode. s obzirom na postojeće raznolikosti i teškoće unificiranja, zasad zadrže, sa težnjom da se u budućem radu svedu na najmanju meru. i E

Po pitanju pripreme uglja (Potkomitet SC 1) zaključeno je da se pored nastavljanja rada na terminologiji, simbolima, dijagramima i tabelama pranja programom obuhvati i sama analiza plivanja i tonjenja kod pranja uglja i time proširi priprema uglja. Ovaj rad će se vršiti i dalje u kontaktu sa Tehničkim komitetima: ISO/TC 24 — Sita, ISO/TC 37 — Terminologija i koordinacija, ISO/TC 84 — Rudarstvo, ISO/TC 91 — Hemikalije sa aktivnom površinom, kao i sa Međunarodnim komitetom za petrografiju uglja.

Zaključeno je također da SC 1 upozna sa rezultatima svoga rada Četvrti međunarodni kongres za pripremu uglja, koji će se održati u junu 1962. godine.

Obiman deo rada Potkomiteta za mrke i lignitske ugljeve SC2 odnosio se na ispitivanje primenljivosti metoda koje su primljene za kamene ugljeve — i na mrke ugljeve i lignite. Diskutovano je o metodama za određivanje vlage, pepela, katrana, vode, gasa i koksa pri destilaciji na niskoj temperaturi, bitumena i dr. Predlog jugoslovenske delegacije za poboljšanje metode za određivanje katrana u dokumentu ISO/TC 27|SC 2 (Jugoslavija-1) 4 biće diskutovan na narednom zasedanju, krajem 1961. godine u Budimpešti.

Po pitanju isparijivih materija — Radna grupa WG 1 — jugoslovenska delegacija pozvala se na svoj prethodni predlog publikovan u dokumentu ISO/TC 27 (Jugoslavija — 3) 608, u kojem je predložena korekcija isparljivih materija za izdvojeni mineralni CO». s obzirom na specifičnost naših, a delom i stranih ugljeva. Ovaj predlog Jugoslavije dobio je na samom zasedanju opštu podršku, te je zaključeno da se usvoji i izvrši potrebna korekcija u izrađenoj metodi.

Razmatrajući pitanje pepela i vlage — Radna grupa WG 2 — diskutovano je o pojedinim reagensima pri azeotropnoj destilaciji i usvojeni su nacrti za alternativne metode, koje su stavljene na glasanje.